Kullancığımız PC’ler büyük bir çoğunluğumuz için nasılda vazgeçilmezdir değil
mi? Çok iyi sisteme de sahip olsalar, kötü sisteme de sahip olsalar, onlar bir
çok kez yaşamla olan “online” bağlantılarımızı yönetirler. Hatta bilgisayarlar
kimileri için ek bir beyin gibidir. Her işlemini onun yardımıyla yaptığımız.
Bazılarımız ise oyunlarla yatıp oyunlarla kalkar. İşte o zaman hepten
vazgeçilmez olur PC’ler. Çünkü bize öylesine eğlenceli bir dünyanın kapıları
açılmıştır ki, o dünyadan kopmak zulüm gibidir oyuncu için. Gerçek hayatta
yaşanan stresler hep orada unutulur, hep orada yaşanır iç dünyamızdaki gizli
çatışmalar! Su yüzüne orada çıkar hayallerimiz… Bir bakmışız ki sanal dünyada
kendimizi var etmişiz. Artık kolaysa bırakın oyun oynamayı!
Bu noktaya ulaştıktan sonra özel yaşantımızdan ufak tefek kesintilere başlarız.
Önce uyku saatlerimiz değişir, sonrada yemek saatleri… Yavaş yavaş randevulara
gecikmeye başlarız. Hatta kimine hiç gitmeyiz. Bunun neticesinde sosyal
hayatımızda ciddi yaralanmalar olur. Arkadaşlarımıza yeteri kadar zaman
ayıramadığımız için suçluluk hissederiz. Eğer kendimizi daha da kaptırırsak,
anti-sosyal biri olur çıkarız!
Eğer sizde yukarıda bahsettiklerimi yaşıyorsanız, “bilgisayarkolik” olmuşsunuz
demektir. Hal böyle olunca PC’nizin ne kadar vazgeçilmez olduğu gayet aşikardır.
Onunla en son çıkan oyunları oynamanın keyfi, kıyas kabul etmeyecek derecede
büyüktür. Ancak günlerden bir gün “X” diye bir oyun çıkagelir de, PC’niz
çalıştırmazsa ne olur? Bu imkan noksanlığında soğuk kanlılığınızı koruyabilir
misiniz? Cevap büyük ihtimalle “hayır” olur değil mi? Panik halinde hemen çözüm
yolları araştırılır. Bir şeyler bulunur denenir ve en nihayetinde çözümün ekran
kartı sürücüsünde olduğu saptanır. İlgili firmanın İnternet adresinden
indirdiğiniz son sürücü ile tüm sorunlarınız çözülür mü peki? İşin o kısmı hiç
belli olmaz işte!
Ekran kartı almakla başlayalım
Canınıza tak etti artık! Yeni çıkan hiç bir oyunu oynayamıyorsunuz. İşlemciniz
ve RAM’lerinizin gayet iyi olmasına karşın, ekran kartınızın zayıf oluşu, diğer
parçalarınızın tam kapasiteyle çalışmasının önüne taş koyuyor. Eh o zaman vakit
gelmiş! Malum ufak bir servet karşılığı yeni ekran kartı almaya gidiyoruz.
Paramızın yettiğince en iyisini seçip, eve geliyoruz. Makineyi söküp yeni kartı
slot’una yerleştirdikten sonra geriye ekran kartını bilgisayara tanıtma kalıyor.
Bunun içinde kart ile beraber gelen CD’yi takıp, ilk sürücümüzü yüklüyoruz. Eğer
son derece yeni nesil bir kart aldıysak, CD’nin içinde gelen sürücü, hiç
şüphesiz o kart için en iyisidir. Bu mutlaka aklınızda bulunsun.Artık yeni ekran kartınızı denemeye başlamak için can atıyorsunuz değil mi?
Hemen grafiksel bakımdan teknolojinin tüm nimetlerinden yararlanan bir oyun
alıp, yüklüyorsunuz bilgisayarınıza. Büyük bir heyecan ile başlıyorsunuz
oynamaya! Herşey gayet iyi! İstediğiniz performansı alıyorsunuz.
Aradan aylar hatta mevsimler geçiyor. Tabi boş durmayan oyun yapımcıları,
teknolojiyi yalayıp yutmuş, yeni bir oyun çıkarıyorlar. Hal böyle olunca,
sisteminizi bir de o oyunda denemek istiyorsunuz. Install’dan sonra kendinizi
hemen oyuna atıveriyorsunuz. New Game ile girişi videosu karşılıyor bizleri.
Görüntüde ufak tefek bir ağırlık dikkatinizi çekiyor. Ardından oyun içine
giriyorsunuz. O da ne! Oyun kasılıyor!
Böyle bir durumda ilk yapacağınız işlem, oyunun grafik ayarlarında olmalı. Bump
Mapping’de (Normal bir yüzeyi çıkıntılı gibi gösteren efekt) yapacağınız ufak
bir değişiklik, oyunun performansını gözle görülür bir şekilde arttırabilir.
Bunun haricinde, gölgeler de performansı epey etkileyen özelliklerden biri. Öyle
ki “shadow” sekmesini, yani gölgeyi kapattığınızda, oynanışın rahatladığını
göreceksiniz. Birde yansımalar (Reflection) var. Bu da sistemi zorlaması
muhtemel öğelerden biridir. Tabi bunların haricinde çözünürlük, renk seviyesi
(16-32 bit), detay kalitesi de sistemi zorlayan diğer seçenekler. Eğer ayarlarda
yaptığınız bir kaç değişiklikten sonra oyun oynanabilir hale geldiyse, ekran
kartı sürücünüzü değiştirmeyi düşünmeyin. Çünkü yeni sürücüler her daim
performans ve kalite sağlamaz!
Çalıştıramıyorum!
Ne zaman ki gün gelir ve bir oyunu çalıştıramıyorsunuzdur ya da oynanamayacak
derecede ağır çalışıyordur veya göze çok batan grafik hatalarıyla
karşılaşıyorsunuzdur, işte o zaman ekran kartı sürücüsü değiştirilebilir. Ancak
size tavsiyem ilk olarak en son çıkan sürücüyü değil, eğer varsa sizin yüklemiş
olduğunuz sürücüden sonra çıkanı denemenizdir. Onda başarılı bir sonuç
alırsanız, son driver’ı yüklemenize gerek yoktur.
Ekran kartı sürücüleri her daim yenisi çıktığında değiştirilmemelidir. Hangi
sürücü ile sorunsuz işlem yapıyorsanız, o sürücüden vazgeçmemeniz kesinlikle en
hayırlısıdır. Aksi halde hiç ummadığınız hatalarla karşılaşabilir ya da uzun
süredir oynamadığınız, ama çalışacağından emin olduğumuz eski oyunların
çalışmadığına tanık olabiliriz!
Her yeni çıkan oyunun da yeni çıkan sürücülerle uyum sağlayacağı düşünülemez.
Çünkü yeni oyunlar, çıkması planlanan yeni sürücüler için tasarlanmazlar. Bunun
tam aksine, oyun çıktıktan sonra, gelen şikayetlere göre ekran kartı üreticileri
en uygun sürücüyü hazırlamaya çalışıyorlar. Konuyla ilgili en taze örnek ise
GTA!Örnek: Grand Theft Auto: San Andreas
Malum kısa zaman önce PC ekranlarını şenlendiren Grand Theft Auto: San Andreas,
ATI’nin yayınladığı son 2 Catalyst (5.5 ve 5.6) sürücüsünde hata vermekte!
Kısaca “VPU hatası” olarak bahsedeceğimiz sorun neticesinde, oyunu bir süre
oynadıktan sonra ekranda donmalar, masaüstüne atmalar gibi hatalar
başgösteriyor. Bu sebepten bende dahil olmak üzere bir çok ATI kullanıcısı,
ekran kartı sürücüsünü Catalyst 5.4’e çevirdi.
Ancak madalyonun bir de öbür yüzü var. San Andreas’ta sorun yaşatan sürücüler,
Doom 3’te %7 gibi bir performas artışı sağlıyor! Bu yüzden her iki oyunu da
sorunsuz oynamak istiyorsanız, ya GTA’nın yapımcısı Rockstar’ın yeni bir yama
çıkarmasını bekleyeceğiz ya da ATI’nin 5.7 sürücülerinde, GTA’da yaşanan
çökmeleri en aza indirmesini.
Nereden güncelleyeceğim?
Ekran kartı sürücülerini yükleyeceğimiz en güvenilir kaynaklar, satın aldığınız
kartın yapımcı firmalarının (Örnek: www.ati.com –
www.nvidia.com) İnternet adresleridir. Bu siteler her
zaman için kullanıcıya en güvenilir sürücü desteğini sağlamaktadır. Eğer ekran
kartınız, anakart ile birleşikse (On-Board), bu sefer anakartınızın İnternet
adresinden güncellemeniz gerekebilir. Tabi bu noktada şuna da değinmek gerekir.
Anakartın üzerinde birleşik olarak gelen ekran kartı, piyasada sık karşılaşılan
ATI ve Nvidia model işlemciyi kullanıyor ise bu sefer tıpkı diğer ekran kartları
gibi güncelleme yapmanız gerekebilir.
Dosyayı indirdikten sonra ne yapacağım?
Sürücünüzü indirdiniz diyelim. Yapmanız gereken inen “.exe” uzantılı dosyayı
açıp, tıpkı oyun yüklüyormuş gibi yükleme yapmak. Önerilen seçenekleri
kullanırsanız, işlemi kolaylıkla tamamlarsınız. Eğer ekran kartınızın eski
sürücüsü makinenizde yüklüyse, yeni sürücüyü gönül rahatlığıyla üzerine
yükleyebilirsiniz. Ancak yeni bir ekran kartı aldıysanız ve markası da eskisi
ile aynı değilse, bu sefer herşeyden önce “Program ekle/kaldır(Add or Remove)”
kullanılarak, önceki sürücü silinmelidir. Aksi halde iki farklı firmanın
sürücüsü çakışabilir ve bunun neticesinde hiç bir oyunu açamayabilirsiniz…
Toparlayacak olursak
Ekran kartınız ister ATI ister Nvidia ister de herhangi bir 3. marka olsun.
Sürücü güncellemek demek, her daim en iyi performansı elde edeceğimiz anlamına
gelmez. Zaten firmaların açıklamalarına bakılınca, hangi sürücüyü özellikle
hangi oyun için çıkarttıklarını belirtiyorlar. Bu yüzden; “yeni sürücü çıktı,
yükleyip tüm oyunları sorunsuz oynayayım” diye bir durum söz konusu değil. Uzun
sözün kısası, kullandığınız sürücüler ne zaman miladını doldurursa, o zaman bir
yenisi yüklemenizdir. Aksi halde beklenmedik sürprizlere hazırlıklı olun…
