Looking Glass: A New Dimension
Ne kadar istesek de istemesek de, teknoloji en basit manasında bile hayatımızda. Cep telefonları, hesap makineleri, dijital fotoğraf makineleri, bulaşık, çamaşır makineleri, hatta ve hatta diş fırçaları, basküller, duşlar vesaireler. Ve tabi ki odamızın bir kenarındaki bilgisayarlar. Kaçımızın evinde Apple sistem var bilemiyorum ama, bizim işimiz PC’ler ile. Ve gariptir ki işimizi halletmekte kullandığımız bilgisayarlar, artık işimizi bizim yerimize yapar olacaklar.
Ne gerek bunca yazıya? Şu yüzden gerek; şaşırmış durumdayım. Teknolojinin gelişimini ve duraklamasını fark edebilen birisi olarak afalladım kaldım “Looking Glass” incelemesine başlayınca.
Sun Microsystems’ı bilmeyen yoktur diyeceğim ama, en kabaca platform bağımsız bir arayüzün sahibi olan şirket diyelim. Java’yı kastediyorum elbet. Bilgisayarlarımızdan cep telefonlarına kadar yol gitmiş bir programcık bu Java. Öyle de büyük marifetleri var ki, çektikçe uzuyor meret sorun çıkarmadan.
İşte bu Sun’ın, işte bu Java’nın bize yeni hediyesi “Looking Glass”.
“Nedir kardeşim bu “Looking Glass”?” diye soranlar olmuştur bile. Looking Glass bir arayüz. Birçok masaüstü düşünün. Ama hepsi baktığınız ekranda, hiçbir yere gitmiyor. Ya da yardımcı programlar kullanarak yaptığımız gibi birşeylere tıklamamız gerekmiyor. Sürekli genişleyen, kendi içine kendisini alıp, kendinden kendisini çıkarttığı zaman gene kendisi kalan bir sistem. Ne kadar karmaşıklaşırsa, o kadar rahatlayan bir düzenek.
Aman allahım, bu kadar karışık mı bunlar? Hayır değil. Sistemin işleyişi gerçekten çok basit ama o kadar komplike bir sistem ki, alışmak için alışkanlıklarımızı unutmamız gerekecek.
Girişimizi devam ettirelim, şöyleki; tüm dünya’nın üç boyutlu olduğu aşikar. Bilgisayarlar ise sahtelikten ölecek neredeyse. Hala üçüncü boyut diye diye bize Windows pencerelerini ittiriveriyorlar. İki boyutlu yahu onlar derseniz de, ekran kartından dem vururlar. Büyük firmalar hep böyle yahu. Sun’da bu işe şöyle ufaktan(!?) bir el atmış ve azıcık biraz bir değişime maruz bırakmış.
Öncelikle Looking Glass evreni (kelime özenle seçilmiştir) tam üç boyutlu. Arka plan üzerinde 360 derece hareket edebiliyorsunuz. Hem de tüm materyaller için geçerli bu. Şöyle ki; bir pencere açtınız diyelim. Bir tane daha, bir tane daha, bir tane ve bir tane daha ve dahası da gelmeli. Ortalık normal şartlarda cehenneme dönerdi değil mi? Barımız bir sürü Explorer ikonu ile dolardı, gezinip dururduk birinden birine. Looking Glass işte ilk ilgiyi burada çekiyor. Farenizi sağa ya da sola götürün. Garip ama ekranınız dönmeye başlıyor. Evet, arka planımız tam 360 derece. Üstelik hareketli. Pencerelerin birini güneşin önüne, bir diğerini rüzgarda sallanan yaprakların önüne, ötekilerden birkaç tanesini perspektife atın ve bir iki tanesini de geriye atıp ekranı onların önüne çekin. Bunların hepsi gerçek oluyor.
Evire çevire oynanabilir yapı
Bu işlem aslında bize teoride sonsuz masaüstü sağlayacak. Yukarılar, aşağılar, yanlar, bir de derinlik olduğu zaman, insan milyonlarca işlemi birarada yapabilecektir. Hem bununla sınırlı olsa iyi, daha devamı da var. Mesela bir dökümanın yerini masaüstünde kaybettiniz, bulamıyorsunuz. Hemen faremizin imlecini aşağıya indiriyoruz ve barımızı açıyoruz. Bar üzerinden uygulamalar arasında üç boyutlu gezinerek, aradığımız görevin olduğu yere ışınlanıyoruz.
Buraya kadar anlattığımız, Looking Glass artık bize tam üç boyutlu bir arka plan ve masaüstü vaadediyor. Tanıtım videosundan izlediğim kadarı ile de yalan falan değil bunlar, adamlar abarttıkça abartmışlar.
İşte devamı; üç boyutlu pencereler, üç boyutlu hareket eden pencereler. Nasıl yani değil mi? Ciddi bir üçüncü boyut furyası var, bu sistemde. Şimdi, bir pencereyi ele alalım. Eni ve boyu vardır değil mi? Peki ya pencereleri kitap, masaüstünüzü de kütüphane olarak kullanmak mümkün olursa ne olacak?
Burada çok garip bir yetenek devreye giriyor. Looking Glass evreninde, her materyalin bir kütlesi olduğu için, koyabilmeniz, bir yerlere sıkıştırabilmeniz ya da dizmeniz de seçenekler dahilinde. Mesela bir konu hakkında araştırma yapıyorsunuz. Kaybetmemeniz gereken birkaç işi bir araya koydunuz. Belki bir yazı yazıyorsunuz, birkaç site araştırması yaptınız ve resimler için Photoshop açık. Şu an için sadece Photoshop lazım ve kalan pencereler de ortalıkta olmalı. Hemen pencereleri yan çeviriyorsunuz (evet, Looking Glass ile birlikte artık pencerelerin boyuna dizilmesini sağlayabiliyoruz) ve kütüphane tarzında sıralıyorsunuz. Bir tanesi lazım mı oldu? Hemen yerinde tutup hafifçe çevirin (evet, Looking Glass içinde pencereler de 360 derece hareket edebiliyor) ve size gereken kısmı bulun. Kaybetmemeniz mi lazım bu bulduğunuz bilgiyi? Hemen bu pencerenin arkasını çevirin ve not düşün (evet, Looking Glass teknolojisinin en garip ve güzel yeniliklerinden birisi, her pencere ve programın arkasına not düşebiliyor olmamız) ki unutmayasınız.
Kaç tane masaüstü lazım olabilir ki bir insana?
Tamam, biraz garip olduğu aşikar ama düşünsenize gerçekten kullanmaya başladığımızı? Hergün yeni bir eklenti gelecek belki, insanın salt rahatlığı üzerine kurulu bir sistem olacak.Gerek panorafik arka plan, gerek not düşme gibi ekstra kolaylık sağlayıcı yetenekleri, gerekse platform bağımsızlığı ile bu program,
entegre olduğu her işletim sistemi için en güzel yardımcılardan biri olacak. Neredeyse bir işletim sistemi olduğu tartışma götürmez bir gerçek. Belki de aslında Sun’ın yeni işletim sistemi bile olabilir. Tabi ki diğer üreticiler ve Linux gibi ücretsiz işletim sistemleri arasında savaşmayı seçerse.
Sistem olarak da bizi yormayacak neyse ki. Bugün hepimizin gülüp geçeceği MMX bir sistemde çalışması planlanıyor. Tam hızını alması için ise, PII 233, 128MB RAM yeterli geliyor. Tüm masaüstü sistem için değerler biraz daha yükseliyor fakat asla korkulacak değerlere ulaşmıyor. Birkaç sene öncesinin işlemcilerinde, hafızalarında, monitörlerinde kalıyor istekleri.
Yazılanların tamamını resimler kısmında gerçekleştirilirken izleyebilirsiniz. Biraz bakının ve elinizi uzatın. 2004’ün ikinci çeyreği muhteşem geliyor.
LG hakkında detaylı bilgiler ve gelişmeler için listeye kayıt olabilirsiniz. https://subscriptions.sun.com/looking_glass/mailinglist.html adresinden dolduracağınız form, tüm gelişmeleri önünüze serecek. Şu an için sadece videosu ve resimleri olan bu şaheserin çıkması cidden çok yakın. Bir demo sürümü de olacakmış ama ne zaman hazırlanacağı belirtilmiyor. Sun Desktop Systems’in (https://wwws.sun.com/software/javadesktopsystem/index.html) bir parçası olan LG, gelişip isim değiştirebilir, daralabilir ya da büyüyebilir ama bizi büyüleyeceği kesin. Üstelik açık kaynak kodu sayesinde, oynamak ve daha da abartmak serbest. Hayal gücünüz için Sun’ın açtığı bir kapı sadece. Ücretine ise inanamayacaksınız. Windows ailesi ürünlerini %20 ya da daha düşüğünde bir meblağ ile karşımıza çıkması planlanıyor çünkü. Bilemiyorum, beklemek mi daha zor, yoksa kullanmak mı?