Atari 2600 (1977)
1977 tarihinde piyasaya sürülen, ilk kartuşlu oyun konsolu olan Atari 2600;
yurtdışında ve ülkemizde büyük bir kullanıcı kitlesine sahipti. İlk başta
gurbetçilerimizin yurt dışından getirdiği 2600, uzun bir süre Türkiye’de kara
kutu olarak bilindi. 1980 ve sonrasında “Atari” adını alan unutulmaz alet
bizleri o kadar etkilemişti ki, 90’lara kadar tüm oyun konsolları bizim için
Atari adını taşıyordu.
Kullanıcıları ile birçok hatırası olan platformun unutulmaz olmasının
sebeplerinden diğer biri ise; o zamana kadar gerçek anlamda başarıyı yakalayan
ilk konsol olmasıdır. Daha önce çıkan konsolların ülkeler arası ticaretine gerek
bile duyulmazken, 2600 ile 1980’lerde ailemizdeki büyük küçük herkesle Pac-Man
oynuyorduk.
Commodore 64 (1982)
Commodore Business Machines (CBM) tarafından Ağustos 1982’da piyasaya sürülen
Commodore 64’ü (C64), oyun platformlarının savaşçısı olarak tanımlasak yanlış
olmayız herhalde. C64 tüm zamanların en çok satan “Bilgisayar modeli” olarak
tarihe adını altın harfler ile yazdırdı.
1982’de 595 dolar olarak belirlenen fiyatı, 1983’te 200 dolara düşürüldü ve
böylece CBM ilk senede kazandığı para ile bir sonraki sene yine üretim
yapabildi. 64 KB Ram şu an da size komik geliyor olabilir, ama 64 KB Ram, ses ve
görüntü olarak iyi bir sunum yapıyordu. C64, 12 yıllık üretim hayatı boyunca tam
17 milyon adet satıldı. Çoğu kişinin çocukluğunun efsanesi olan ve adını altın
harflerle yazdıran Commodore 64, 1980’lerin sembolleri arasına girmiştir.
Tetris (1986)
Günümüzde birçok konsol pazarda kıyasıya rekabet ediyor. Bu konsollardan
bazıları büyük ve detaylı iken bazıları ise küçük ve kolay taşınabilir. Tetris
ise 1990’ların başında günümüzün Sony’nin PSP’lerinin görevini hakkı ile
yapmaktaydı. Geçtiğimiz günlerde 25. yaşını kutlayan Tetris; Yunancada dört
anlamına gelen Tetra kelimesiyle, yazılım mucidi olan Alexey Pajitnov’un en
sevdiği spor olan Tenis’in birleşimi ile oluşmuştur.
Tetris’in mucidi ve Tetris Corporation’ın da başkanı olan Alexey Pajitnov,
Tetris’i 29 yaşındayken Sovyetler Birliği Bilim Akademisi’nde sanal zeka ve dil
algılama taslakları üzere çalışırken geliştiriyor. 1984’de geliştirilen yazılım,
1986’da Robet Stein ile anlaşılarak piyasaya sürülmüştür. Daha sonra Bullet-Proof
Software’in başkanı Hank Roger ile anlaşılarak GameBoy versiyonu yapılmıştır ve
bu versiyon tam 30 milyon satmıştır. Komplike akıcı bir aksiyonun içinde
zekamızı kullanarak oynadığımız Tetris, bizlere 90’larda çocuk olmanın değerini
bir kez daha hatırlatıyor.
Nintendo Gameboy (1989) – Nintendo Gameboy Color (1998)
Nintendo’nun 1989’da Japon pazarına kazandırdığı Nintendo Gameboy, 1990’da
Amerika ve sonra tüm dünyaya yayıldı. Piyasadaki birçok ürünle rekabetine rağmen
başarılı olan ve 120 milyon satan Gameboy’un başarısını, Nintendo hala özlüyor.
Taşınabilirliği kolay konsol sıkıntısı çekilen senelerde Tetris’ten 3 yıl sonra
piyasaya sürülen Gameboy, Atari’lerde tutkunu olduğumuz oyunları bizimle
birlikte her yere götürmemize olanak sağlamıştı. Cihazın rağbet gördüğünü fark
eden Nintendo, “Yeşil-siyah” ekrandan, renkli ekrana geçerek, Nintendo Gameboy
Color’u piyasaya sürdü. Günümüzde birçok başarılı taşınabilir el konsolu var,
yine de bize Mario’yu oynama fırsatı veren Gameboy’u asla unutmayacağız.
Sony Playstation (1994) ve PlayStation 2 (2000)
Sony’nin oyun konsolları serisinden PlayStation 1 ve 2 (Kısaca PS) efsaneler
arasındaki yerini çoktan aldı. Özellikle PS2, çıktığından bu yana Aralık 2008
sonu ile dünya çapında 136 milyon satmayı başardı ve en çok satan konsol oldu.
2010 yılı içinde de platform için piyasaya sürülecek yapımlar bulunuyor. Böylece
10. senesinde de PS2 yoluna devam ediyor diyebiliriz. Bu efsane konsoldan önce
ise PS adını duyuran ve kullanıcılar tarafından oldukça sevilen PS1’den
bahsetmek istiyorum. Atari’lerimizi raflara kaldırtan Sony’nin oyun konsolu
PlayStation, konsol piyasasını derinden sarsmıştır. Nintendo’nun siparişini
iptal ettiği CD-ROM’ları ve kendi teknolojisinin tamamını kullanan firma; o
zamana kadar hiç üretilmemiş bir konsol geliştirerek, televizyon önündeki oyun
konsollarını ve ellerden düşmeyen Gameboy’ları raflara kaldırtarak yerine
PlayStation’ı getirdi. 1994’de piyasaya çıkan PS; gelişmiş grafikleri, müzik
çalma özellikleri ve daha birçok yeni teknolojisi ile kullanıcıları kendine
bağlamıştı. PS1, tam olarak 102 milyon adet ünite satmıştır.
Amiga (1980)
Commodore firması tarafından 1980 ile 1994 seneleri arasında üretildi ve dünyaya
kişisel bilgisayar kavramını kazandırdı. Amiga ilk olarak Jay Miner tarafından
yapılmış ve Miner adını da Lorraine koymuştur. Daha sonra cihaz Commodore
firması altında Carl Sassenrath tarafından geliştirilip, Amiga adıyla piyasaya
sürülmüştür. Çoklu işlem özelliği nedeni ile yakın tarihe kadar, hala yerel
televizyonlarda alt yazılar Amiga ile yapılırdı. Alt yazı geçerken birden
ekranda beliren “ERROR!” kelimesini birçok kişi hatırlayacaktır. Amiga, şu an
bilişim sektöründe, ileri düzeyde bir konuma sahip olan herkesin elinden
geçmiştir. Cihaz zamanının çok ilerisinde özellikleri ile dikkat çekiyordu.
Yaratıcılık öğelerinde titizlikle durulan Amiga, birçok kullanıcıya ilham
vererek kendilerini geliştirmelerini sağlamıştır.
Nintendo DS (2004)
Nintendo DS, oyunlar ile fiziksel etkileşime geçtiğimiz ilk oyun konsoludur ve
bu özelliği ile bir devrim niteliği taşır. Cihazın isminin sonuna gelen DS’in
açılımı ise çift ekran anlamına gelen Dual Screen’den ileri geliyor. Dokunmatik
olan ekran ile oyunlarda fiziksel olarak etkileşime girilebiliyor. Daha önce hiç
bir konsolda olmayan bu özellik, DS’in 20 milyon satmasına sebep oldu. 2004
senesinde E3 fuarında tanıtılan DS, kendine has stili ve çeşitli oyunlarıyla
portatif konsollar içinde oldukça başarılı oldu. Nintendo’nun DS serisi şu an
DSi modeli ile sürüyor. Sonuç olarak “Portable” olan tüm cihazların, babası
niteliği olan GameBoy’lar ile ilk olarak Nintendo ile tanışmıştık ve bu durum da
DS ile devam ediyor.
Xbox 360 (2005)
Microsoft’un yeni nesil konsolu olan X360, PS3 ve Wii ile aynı jenerasyonda yer
alıyor. İlk olarak Xbox 2, Xbox FS, Xbox Next gibi isimlerle anılan cihazın
yapıldığı, 2003’ün başlarında ortaya çıktı. 13 Ağustos 2003’te ATI, Microsoft
ile yeni konsolun grafik çipini geliştirmek üzere anlaştı. Sonunda X360 2005’te
piyasaya sürüldü ve Microsoft’ta da büyük bir başarı sağladı. Birçok yapımcıdan
destek gören platform, içeriğinde Xbox 1’de de yer alan Live sisteminin biraz
daha geliştirilmiş versiyonunu bulunduruyor. Hatta geçtiğimiz günlerde
düzenlenen E3 2009 fuarında da, Live için Facebook, Last.fm ve Twitter
özellikleri duyuruldu. Sistemde ücretsiz Silver ve aylık bir fiyatı olan Gold
üyelik var. X360’ın şu anda üretimde olan; Arcade, Pro ve Elite modelleri
bulunuyor.
Nintendo GameCube (2001)
Nintendo’nun bir başka konsolu olan GameCube (GC), Sony’nin PlayStation’ı ile
Microsoft’un Xbox’ına rakip olarak çıktı. 2001 senesinde piyasaya sürülen
konsol, sempatik tasarımı ve renkleri ile kullanıcının ilgisini çekerken 21
milyonluk bir satış rakamına ulaştı. Nintendo’nun piyasadaki ağırlığını
kullanarak rekabete giriştiği GameCube’un satış rakamları az gibi görünse de,
Xbox ve PS’den sıyrılarak bu şekilde büyük bir ivmeye ulaşması, başarı olarak
görülmeyi hak ediyor. GameCube, 1999’da E3 fuarında duyurulmasına rağmen, 14
Eylül 2001’de piyasaya çıktı. Sony’nin PS2’yi daha önce çıkarmasını bekleyen
Nintendo, GC’yi PS2’den teknik olarak daha üstün özellikler ile sundu. Wii ile
konsollardaki başarısını pekiştiren Nintendo, GameCube’ü Nintendo farkını
yaşamak isteyenler için piyasaya sokarak iyi bir prestij manevrası yapmış oldu.
Onur Konuğu- Arcade
Eminim ki, hayatında hiç “Arcade” görmeyen oyuncu yoktur. Elindeki metal jeton
ile sırada bekleyip, daha sonra Arcade’te oyun oynamak, çok farklıydı!
Hatırladınız değil mi? Evet atari salonlarındaki o büyük makinelerden
bahsediyorum. Unutmamız imkansız, çünkü Street Fighter 2 ile Mortal Kombat
ortasında durur, Ryu mu? Sub-Zero mu? düşünürdük. Yeri geldiğinde makinenin
boyutuna göre parmak uçlarımıza basıp oynadığımız, bizleri oyuncu yapan
emektarlardır Arcade’ler!
Arcade’in üreticileri de çok yabancı değildir bizlere. Bir çoğu hala aktif
olarak oyun dünyasındalar. Bunlardan birkaçı; Sega, Midway ve Capcom olarak
sıralanabilir. Gelişimimizde büyük rol oynayan bu cihaz olduğu ortamlarda
sosyalleşmeyi; tam Ken’i seçip Ryu’yu döverken, bizden büyük çocukların jeton
atıp oyunumuza girmelerini alttan almayı öğrendik. Günümüzde efsane dediğimiz ve
serilerini hala devam ettiren oyunların çoğu, Arcade salonlarının ya da başka
bir deyiş ile atari salonlarının havasını solumuştur.
