HIS Excalibur Radeon 9500 Pro 128MB DDR

Uzun yıllar boyunca herhangi bir konuda önünüzdeki
alternatiflerden sadece birine şartlandığınız oldu mu hiç? Açıkçası benim oldu.
İlk GeForce ekran kartının çıkışıyla birlikte aldığım GeForce 32 SDR kartımı hiç
unutmam. Benim için gerçekten etkileyici bir deneyim olmuştu. Daha sonraları
kullandığım GeForce 32 DDR, GeForce2 MX, GeForce2 Ti, GeForce3 Ti-200 ve
GeForce4 Ti-4200’ün hiçbiri bana ilk GeForce’umun verdiği zevki veremedi. Tabii
ki de hepsi çok çok iyi kartlardı ama bir değişiklik yapmanın vakti çoktan
gelmiş ve geçmişti.

Şu anda makinamda takılı olan kart HIS Radeon 9500Pro. Uzun
zaman sonra ilk kez bir ekran kartının elime ulaşmasını beklemek benim için
işkence oldu ve kesinlikle beklediğime değdiğini söyleyebilirim.

Kartın performans incelemelerine geçmeden önce bilmeyenler
için genel olarak kartın özelliklerine ve büyük ve küçük kardeşleriyle
arasındaki farklara değinmekte yarar var sanırım.

Radeon 9500-9500Pro-9700-9700Pro Genel Özellikler

• Direct X 9 desteği
• AGP 8X-4X-2X
• ATI TRUFORM™2.0, SMARTSHADER™2.0, SMOOTHVISION™2.0,HYPER™Z
  III teknolojileri
• SMARTSHADER™2.0 teknolojisi ile DirectX®9.0
  desteği sayesinde çok daha karmaşık ve gerçekçi ışık efektleri
• SMOOTHVISION™2.0 teknolojisi sayesinde çok daha
  keskin 3D görüntüler
• TRUFORM™2.0 teknolojisi sayesinde 3D
  karakterlerin ve objelerin çok daha doğal görünmesi
• HYDRAVISION™ sayesinde çift görüntü
  imkanı
• 1024 x 768 çözünürlükte televizyon çıkışı

HIS Radeon 9500 Pro’nun özellikleri

• Radeon 9500 Pro VPU (9700-9700Pro ile aynı VPU)
  275 Mhz
• 128 MB DDR Sdram 540 Mhz
• 128 Bit hafıza veri yolu
• 2 x 400 Mhz Ramdac
• Monitör bağlantısı için 15pin VGA çıkışı
• Dijital Flat Panel ekranlar için DVI çıkışı
• İkinci monitör bağlantısı için DVI-VGA çevrim adaptörü
• Televizyon bağlantısı için S-Video çıkışı

Şimdi de 9500 Pro’nun 9500-9700 ve 9700Pro’dan
farklılıklarına bir göz atalım.

Kartların birbirinden farkı sadece bunlar. Ama tabii ki de
küçümsenecek özellikler değiller. Özellikle düz 9500 modeli diğer 3 büyük
kardeşinin biraz daha gerisinde kalmış durumda.
HIS Radeon 9500Pro ekran kartını aldığınızda sizi nelerin bekliyor

Öncelikle çok güzel, kırmızı renkte bir ekran kartına sahip
oluyorsunuz. Kartla beraber,

• Kullanım kitapçığı

• Sürücü CD’si

• Power Director 2.1 VE CD’si

• Power DVD Xp CD’si

• Ballisctics oyun CD’si

• DVI-VGA çevrim adaptörü

• 2 adet televizyon bağlantı kablosu

• Kart için gerekli gücü taşıyacak güç kablosu

geliyor. Bu konuda HIS bizden tam puan almayı hakediyor
açıkçası.
Kartı elinize aldığınızda hemen farkediyorsunuz ki, HIS Radeon 9500Pro, referans
tasarımın aynısını kullanıyor. Hatta ilk parti kartlar ATI’nin kendi üretimi
olarak karşımıza çıkıyor. Kartta, Radeon9700 serisinden farklı olarak ramlerin
düz bir hat üzerinde sıralanmış olduğunu ve güç kablosunun kartın orta
kısımlarında yer aldığını görüyoruz. Güç kablosunun ramlerden birinin üzerine
gelmesi, daha sonraları ramsink ler ile kartı modifiye etmek isteyenlerin canını
oldukça sıkacaktır sanırım. Ramlerden bahsetmişken bunların Hynix 3.6ns
olduklarını belirtmek isterim.

Kartın kurulumuna geçmeden önce belirtilmesi gerekn çok önemli bir nokta var.
Bildiğiniz gibi yeni nesil ekran kartlarının en büyük problemi GÜÇ. ATI’nin yeni
ekran kartı serisinde bu problem kart üzerine yerleştirilen bir güç girişi ile
aşılmış. Kartla beraber gelen güç kablosunun bir ucunu karta diğer ucunu da güç
kaynağınıza bağladığınızda kart çalışmaya hazır hale geliyor. Ama buradaki en
önemli nokta güç kaynağınızın en az 300Watt olması. Aksi takdirde güç
yetmezliğiyle karşılaşmanız olası.

Bunun dışında kartı alır almaz ATI’nin internet sitesinde DirectX9 sürücülerini
çekmenizi tavsiye ederim. Şu anda bu sürücülerin bir getirisi olmasa da
(DirectX9’un yeni çıkmasından dolayı) önceki sürücüye göre stabilite artıları
olduğu kesin.

Test Sistemi

Pentium 4 2.4B
Gigabyte SG667 (AGP8X)
2×256 Mb PC2700 CL2.5 Kingston DDR SDRam
Maxtor UDMA 133 60 GB HD
HIS ATI Radeon9500 Pro 128 DDR (275-540)
GF4 Ti4200 128 DDR (250-444)
GF4 Ti4600 128 DDR (300-650)
ATI Catalyst 3.0 (DX9)
Nvidia Detonator 41.09
Windows XP Home
3D Mark 2001 SE Build 330
Unreal Tournament 2003 v21.36

Testler

3D Mark SE b330 Vertex Shader 1024×768 32Bit
Radeon9500Pro – 128DDR – 187
GF4 Ti4600 – 128DDR – 103
GF4 Ti4600 – 128DDR – 84

3D Mark SE b330 Pixel Shader 1024×768 32Bit
Radeon9500Pro – 128DDR – 147
GF4 Ti4600 – 128DDR – 114
GF4 Ti4200 – 128DDR – 97

3D Mark SE b330 Advanced Pixel Shader 1024×768 32Bit
Radeon9500Pro – 128DDR – 140
GF4 Ti4600 – 128DDR – 94
GF4 Ti4200 – 128DDR – 77

3D Mark SE b330 Nature Demo 1024×768 32Bit
Radeon9500Pro – 128DDR – 57
GF4 Ti4600 – 128DDR – 68
GF4 Ti4200 – 128DDR – 55

3D Mark SE b330 Benchmark 1024×768 32Bit
Radeon9500Pro – 128DDR – 11243
GF4 Ti4600 – 128DDR – 11774
GF4 Ti4200 – 128DDR – 9914

Unreal Tournament 2003 V21.36 Antalus Flyby 1024×768
Radeon9500Pro – 128DDR – 121
GF4 Ti4600 – 128DDR – 124
GF4 Ti4200 – 128DDR – 106

Unreal Tournament 2003 V21.36 Antalus Flyby 1024×768 4X FSAA-8X Anistropic
Radeon9500Pro – 128DDR – 51
GF4 Ti4600 – 128DDR – 31
GF4 Ti4200 – 128DDR – 25

Testler Hakkında Değerlendirme

Hemen belirtmeliyim ki Radeon9500Pro, GF4 Ti4600’den daha
fazla sahip olduğu mükemmele yakın overclock kapasitesiyle arayı daha da fazla
açabiliyor. Özellikle işin içine Anti Aliasing ve Anistropic Filtering girince
Radeon9500Pro’nun yeni teknolojilerinin farkı daha iyi anlaşılabiliyor. HIS
Radeon 9500Pro hiçbir ek soğutma gerekmeksizin 325-620 frekansında
çalıştırılabiliyor. Ve bu frekansta kartın 3Dmark puanı 13000 barajına oldukça
yaklaşıyor. Bu fiyattaki bir kart için mükemmel bir sonuç bu. Ancak herkesin
bildiği gibi 3Dmark2001 ömrünü çoktan doldurdu. Benchmark sonunda verdiği
puanların artık hiçbir önemi yok. Tahmin edersiniz ki birkaç MB’lık bir yama ile
bir yazılımı AGP8X ve DirextX9 gibi teknolojilere adepte etmek imkansız.
Sanılanın aksine bu b330 yaması sadece 3DMArk2001’in AGP8X ve DX9 altında düzgün
çalışmasını sağlamak için yapılmıştı. Yani teknolojilerin bire bir desteklenmesi
söz konusu değil. (Ayrıca Nvidia’nın sadece bir sürücüyle (40 serisi) kartlarına
+1000 puan daha kattığını unutmamak gerekir.) Ancak önümüzdeki günlerde çıkacak
olan FutureMark firmasının (eski adıyla MadOnion) 3Dmark 2003 programı tamamiyle
DX9 destekli olacak ve o zaman bu yeni nesil ekran kartlarının gücünü çok daha
iyi görmek mümkün olabilecek.

Sonuçlardan da açıkça görüldüğü gibi ATI, Radeon 9500Pro
ile oldukça iyi bir iş başarmış. Adı ilk duyulduğunda GF4 Ti4200 lere rakip
gösterilen bu kart aslında bu düşüncenin ne kadar yanlış olduğunu kanıtlamış
durumda. Bir takım imkansızlıklardan dolayı çok az test yapabilmiş olmama
rağmen, başka kaynaklarda da görebileceğiniz gibi birçok testte Ti4200 bir yana
Ti4600’ü bile rahatça geçmiş Radeon9500Pro. Daha önce de belirttiğim gibi Anti
aliasing ve anistropic filtering testlerine bakıldığında yüksek çözünürlüklerde
bu kartın Ti4600 ü neredeyse ikiye katladığını görmek hem şaşırtıcı hem de
9500Pro sahipleri için mutluluk verici bir durum.

Tüm bu anlatılanlardan sonra HIS Radeon9500 Pro için
söylenebilecek bir şey varsa o da kartın mükemmele yakın olduğu. Özellikle
ülkemizde Ti4600 ların fiyatı hala 350 dolarlar seviyesindeyken yaklaşık 260
dolara sahip olabileceğiniz bu kart sanırım içinde bulunduğumuz günlerde
yapabileceğiniz en akıllıca yatırım olacaktır.

Overclock

Overclock meraklılarına pek de hoş olmayan bir haberimiz
var. Yeni Radeon serilerinden 9700Pro dışındaki tüm kartlar bioslarında
yapılmış bir ayar ile overclock a kapatılmış durumdalar. Aslında hardcore gamer
lar için bu çok büyük bir hayal kırıklığı oldu. Taa ki 2 hafta öncesine kadar.
Warp11 nickli bir arkadaş Rage3D forumlarında yeni modifiye bios unu yayınladı.
Şu anda kullanmakta olduğum bios sayesinde hiçbir ek soğutma kullanmadan kartı
320-620 hızında kullanmaktayım. Yani 9700 Pro dan sadece 20 mhz daha yavaş.
Sanırım ATI’nin bu taktiğinin arkasında yatan nokta, Radeon9500Pro,9700 ve
9700Pro’nun neredeyse tıpatıp benzer özelliklerde olmaları. En basit örnek,
işlemcilerinin aynı olması. Bu durumda en azından işlemciyi 320 mhz e çekmek hiç
bir problem olmamalıydı ve olmadı da. Netten yaptığım araştırmalar sonucunda
kartın 344-680 gibi hızlarda stabil çalıştığı yönünde bazı yazılara rastladım
ama yine de cihazı fazla zorlamamakta fayda var. Ayrıca yine belirtelim ki
overclock konusunda yapacağınız her işlem risk faktörü taşımaktadır ve
karşılaşacağınız tüm sorunların sorumluluğu size aittir. Merlin’in Kazanı bu
konuda hiçbir sorumluluk taşımamaktadır.

HIS ATI Radeon serisi ekran kartlarının Türkiye dağıtıcısı
Tellioğlu Bilgisayar. Çeşitli firmalardan bu kartları temin edebileceğiniz gibi
doğrudan Tellioğlu Bilgisayar’ı arayarak da yardım talebinde bulunabilirsiniz.

HIS Radeon9500Pro incelemesini bitirirken can alıcı bir
tespitte bulunmak yerinde olacaktır sanırım. Son zamanların en popüler sorusu
olan “ Benim ekran kartım DOOM3’ü oynatır mı?” sorusunun cevabı bu kart için,
iyi bir işlemci ve ram ile beraber olduğu sürece kesinlikle EVET olacaktır.

Artılar
Mükemmele yakın fiyat/performans oranı
Full DirectX 9 desteği
AGP 8X desteği
En son görüntü teknolojilerine sahip olması
Mükemmel Anti Aliasing ve Anistropic Filtering performansı,
Üst düzey overclock kapasitesi

Eksiler
Overclock yapmak için bios update i yapmanız gerekiyor.