Bazı yönetmenler vardır, bir sonraki filmlerinin konusu, oyuncu kadrosu ya da
içeriği ne olursa olsun “gerçek” hayranları tarafından gözü kapalı izlenir. Bazı
yazarlar vardır, yeni çıkaracakları kitaplarının teması, edebi niteliği ya da
hikayesi ne olursa olsun okuyucuları tarafından merakla beklenir ve piyasaya
çıktığı gibi kapışılır. Oyun dünyası da böyledir. Bazı yapımcılar vardır, bu
güne kadar bize öyle başarılı oyunlar sunmuşlardır ki; yapımı için uğraştıkları
yeni oyunun kalitesinden hemen hemen eminiz ve çıkması için gün sayıyoruzdur.
Bahsini ettiğim firma BioWare. Baldur’s Gate ile masaüstü RPG oyunlarını bize
sevdiren, Icewind Dale ile farklı bir dünyaya sürükleyen, Newerwinter Nights ile
3. boyutta devasa bir maceraya salıverip, KotOR (Knights of the Old Republic)
ile RPG dünyasını derinden çalkalayan bir oyun firması.
KotOR ile yılın en iyi RPG ödülünü almalarının ardından ikincisini tüm oyun
dünyası pür dikkat beklerken ani bir karar ile KotOR’un ikinci versiyonundan
vazgeçen BioWare, yepyeni bir maceraya attı. Jade Empire için uzun zamandır sıkı
bir çalışma temposuna giren yapımcılar, bize sadece görkemli grafiklerle süslü
bir oyun değil, KotOR’u aratmayacak kadar derin ve kapsamlı hikayesiyle, Çin
dövüş sanatının en güzel örneklerini harika sahnelerle süsleyerek unutulmaz bir
macera sunuyorlar.
KotOR’un eski Çin versiyonu gibi…
Bilmeyenler için kısaca açıklamak gerekirse Jade Empire eski Çin’de geçen
fantastik bir RPG (Role Playing Game – Rol yapma oyunları) oyunu. Kendini
ispatlayıp büyük bir savaşçı olmak isteyen çömez bir öğrenciyi kontrol ederek,
önce yaşadığımız köydeki kargaşayı daha sonra ise büyük kötü, imparatora karşı
durabilmek için kendimizi geliştirmeye çalışıyoruz. Genel oynanış normal RPG
oyunları gibi, hatta fazlasıyla benzediği KotOR gibi gelişiyor. Daha evvel RPG
oyunu oynamış her insanın tahmin edeceği gibi Jade Empire’da da hikayenin
başında bir karakter seçmemiz isteniyor. Aralarında sağlık, kuvvet ve hız
haricinde önemli bir farkı olmayan karakterler arasında istediğimiz birini
seçiyoruz. Açık konuşmak gerekirse hangi karakteri seçtiğimiz izleyeceğimiz
videolar haricinde pek önemli farklılık yaratmıyor. Her biri Master Li ismindeki
büyük kung-fu ustasının öğrencileri ve hangisi seçersek seçelim aynı senaryoyu
oynuyoruz. Sadece izlediğimiz videolarda bazı farklılıklar oluyor.
Video demişken ufak bir ayrıntıdan mutlaka bahsetmek istiyorum. Jade Empire gibi
birden fazla karakter kullanmamıza imkan tanıyan oyunlarda bildiğiniz üzere
videolar önemli bir noktayı teşkil eder. Burada yapımcılar genelde kolaya
kaçarak oyun içi grafik motoru ile videolar hazırlarlar ve karakterimiz ne
olursa onu rahatça görebiliriz. Ancak BioWare Jade Empire projesinde işin zor
olanını başararak tüm videoları her karakter için ayrı ayrı yapmış. Hikayesi son
derece kapsamlı olan Jade Empire’da sayısız video izliyoruz ve bunların çoğu
oyun içi grafik motoru ile yapılmış olsa da önemli bir kısmı animasyon olarak
hazırlanmış ve DVD üzerinde her karakter için ayrı ayı yer kaplıyor.
Bol aksiyonlu derin bir macera
Ayrıntılar bir kenara oyuna ilk adımızı attığımızda rengârenk bir dünya ile
karşılaşıyoruz. Grafiklerin büyüleyiciliği ilk göze çarpan olsa da kontrolleri
öğrenip küçük bir sataşma sonucunda ilk dövüşümüzü yapınca bu sefer dövüşteki
akıcılık göz alıyor. Dövüş sistemini öğrenirken ilk dikkatimizi çeken oyunun
fazlasıyla aksiyon içerdiği oluyor. Dikkat ederseniz BioWare’in bundan evvel
yaptığı tüm RPG oyunlarında dövüşler sıra tabanlı gelişir ve zaman dururdu. Jade
Empire’da ise dövüşler oldukça hareketli ve hızlı gelişiyor. Hatta kimi zaman
RPG oyunu oynadığınız unutup Ninja Gaiden oynadığınızı bile düşünebilirsiniz.
Biraz daha derine inersek oyunun son derece kapsamlı bir diyalog modu var.
Tıpkı BioWare’in diğer RPG oyunlarında olduğu gibi biz cevap verdikçe çeşitlenen
ve konuyu farklı noktalara sürükleyen diyalog modu ile oyunun gidişatını
derinden değiştirebiliyoruz. Haritalarda dolaşırken hemen hemen karşılaştığımız
tüm NPC’ler (yapay zekâ kontrollü karakterler) ile diyalog kurabiliyoruz. Kimi
zaman bu karakterlerden oyunla ilgili bilgi alabiliyor, kimi zaman ise minik
görevler kazanabiliyoruz. Bunların haricinde haritaların pek çok noktasında
çeşitli objeler, pankartlar ve heykeller görebiliyoruz. Bunları incelediğimizde
hem eski Çin ile ilgili, hem oyunumuzun gidişatı ile ilgili bilgiler alabiliyor,
aynı zamanda da experience (deneyim) puanı kazanıyoruz.
Jade Empire’ı sizlere tarif ederken adını sıkça andığım KotOR ile benzerliğini
en çok ara menülerde görüyorsunuz. Oyunun alıştırma bölümünde biraz kontrollere
ve oyun sistematiğine alıştıktan sonra menüye girdiğinizde gerçekten şaşırmak
mümkün. Çünkü bu ara menü KotOR’un nerdeyse bire bir aynısı. Yukarıdaki günlük,
kabiliyetler, harita gibi seçenekler arasında gezerken karakterimizin yapısını
gördüğümüz bölümde tıpkı KotOR’da olduğu gibi iyi ya da kötü olan karakterimizi
izliyor ve oyundaki hayati görüşümüze göre iyiliğe ya da kötülüğe doğru
eğilimini gözlemliyoruz. Elbette tahmin edeceğiniz üzere oynanış esnasında
karşılaştığımız NPC’lere olan tavrımız iyilik ya da kötülük arasında gidip
gelmemize yol açıyor.
Göz kamaştıran dövüş stilleri
Jade Empire’ın kesinlikle insanı en çok büyüleyen noktası, hiçbir RPG’de
görmediğimiz kadar aksiyon içeriyor oluşu. “Crouching Tiger, Hidden Dragon”
(Kaplan ve Ejderha) filmini az da olsa izlediyseniz ya da kısa süre önce
sinemada gösterilen “Hero” filmindeki dövüşler hakkında bilginiz varsa, Jade
Empire’da da sizleri tamamıyla aynısının beklediğine emin olabilirsiniz. Gerek
dövüş ortamları, gerek dövüş stilleri, gerekse dövüşün ta kendisi son derece
sinematik ve göz kamaştırıcı animasyonlarla gelişiyor. Açık söylemek gerekirse
hiçbir aksiyon oyununda göremeyeceğiniz kadar başarılı dövüş sistemi zaten
mükemmel olan bir senaryo ile birleşip bir de RPG türü içine monte edildi mi
oyunun üst seviye olmaması için hiçbir neden yok. İşte Jade Empire bunların
hepsini başarıyor diyebiliriz.
Dövüş sistemini biraz daha açmamızda fayda var. Tipik kung-fu hareketlerini icra
ettiğimiz dövüş sistemimiz, tıpkı izlediğimiz filmlerde olduğu gibi farklı dövüş
stillerini aksiyonun tam ortasında değiştirmemize imkan tanıyor. Oyun
kumandamızın normal kontrol tuşları ile her an değiştirebileceğimiz dövüş
stillerimiz önemli bir unsur teşkil ediyor. “Fırtına ejderhası” ya da “Zıplayan
kaplan” gibi değişik isimleri olan bu dövüş stilleri aynı amaca hizmet ediyor
olsa da karşılaştığımız farklı düşmanlara karşı değişik hasar gösteriyorlar.
Sözgelimi tipik dövüşçülere karşı kılıç dövüşü bize avantaj sağlarken, hayalet
savaşçılara karşı kılıçlar işlemiyor ve normal dövüşe geçmemiz gerekiyor.
Stillerin haricinde dövüşün kendisi son derece basit noktalara dayanıyor. “A”
tuşu ile normal saldırımızı yaparken, “B” ile korunma alıyoruz. Karşımızdaki
düşmanın korunma alması durumunda, “X” tuşu ile onun korunma engelini kırıyoruz.
“A” ve “X” tuşlarına aynı anda basarsak ise bu sefer etrafımızda bir çember
oluşuyor ve çember içindeki her düşmana hasar veriyoruz.
Yandaşlarımızı unutmamak gerek
Jade Empire tek karakter üzerine odaklanmış bir RPG olsa da yanımızda bizimle
birlikte savaşlarda yer alan yandaşlarımız ve yol arkadaşlarımız oluyor. Bu yan
karakterlere her hangi bir müdahalede bulunamıyoruz ama kendileri iyi bir
şekilde koruyabildikleri gibi üstüne üstlük bize yardımcı olup sayıları fazla
olan gruplara karşı güvenebileceğimiz bir dost oluyorlar.
Büyük dövüşlerin ardından düşmanların güçleri ile orantılı olarak deneyim
puanları kazandığımızdan belli bir süre sonra level atlıyoruz ve daha da güçlü
bir savaşçı oluyoruz. Tabii unutulmaması gereken bir konuda oyun içinde
karakterimizin kendini iyileştirebiliyor olması. Sol üst köşe de bulunan sağlık
ve mana birimlerini dikkat eder ve eğer gücümüz bitmek üzere ise “White” tuşuna
basılı tutarsak manamızı hayat gücüne çevirebiliyoruz. Elbette level atladıkça
güç barımız büyüdüğü gibi daha fazla mana sahibi olunca kendimizi iyileştirme
miktarımız da artıyor.
Grafikler mi yoksa sesler mi?
Jade Empire, Xbox konsolunda son dönemde çıkan teknik sınırları zorlayan
oyunlardan biri. Gerçekten de konsolun tüm transistörlerini sonuna kadar
kullanan bu oyun hem görsel olarak inanılmaz başarı yakalıyor, hem animasyon
yönünde bizi dövüş stillerini izlemeye doyuruyor, hem de müzikal anlamda oyunu
bambaşka bir boyuta taşıyor. İlk olarak grafiksel detaylardan başlarsak bir defa
tüm ortam tasarımı gerçekten masallara layık bir renk cümbüşü ve sanat eseri
zihniyetinde hazırlanmış olduğu izlenimi veriyor. Mükemmel dövüş teknikleri ile
desteklenen animasyonlarla birleşince her şey birkaç kat daha artıyor. Ayrıca
çevredeki cisimlerin sürekli etkileşim halinde olması da cabası. Mesela çimenlik
ya da dize kadar gelen otlak bir alanda koştuğunuzda sizin rüzgarınızdan otlar
sağa sola savruluyor. Hatta sazlık alanda bir dövüş yapıyorsanız; düştüğünüz ve
yuvarlandığınızda zemin, hareketinize cevap verircesine savruluyor. Dövüşler
esnasında fazla yerinde durmayan ve sağa sol atlayarak düşmanına feyk atan
tarzda dövüş stili benimserseniz, kendi kendinizin yönetmeni olup tam bir
kung-fu filmi tarzında seyre değer sahneler yaşayabiliyorsunuz.
Elbette tüm bu grafiksel öğeleri destekleyen mükemmel ses alt yapısı da oyunun
teknik anlamda tavana vurmasına yol açıyor. İlk olarak müziklerden başlarsak
Jade Empire; ne Crouching Tiger, Hidden Dragon’dan ne de Hero filmindeki harika
müziklerden zerre eksik kalmıyor. İnsanı havaya sokan vurma çalgıların ritimleri
dövüşlerin daha estetik geçmesine yardımcı oluyor. Sesler ise işin bir başka
yanı. Hayatım boyunca bu kadar mükemmel seslendirilmiş bir diyalog modu ve dövüş
esnasında her şeyin gerçekten o mekanda olduğunu hissettiren atmosferik sesler
duymadığımı itiraf etmeliyim. Bence Jade Empire ses ve müzik konusunda Xbox
konsolunun en mükemmel yapımı.
Peki eksiklikler hiç mi yok?
Dünyadaki tüm yapımlarda olduğu gibi Jade Empire’ın da kendine özel bazı eksik
ve yanlış yanları elbette var. İlk olarak maalesef insanı oyundan soğutacak
kadar uzun olan yükleme süreleri ne yazık ki en kötü yanı. Hatırlarsanız bu
kadar uzun yükleme süresi olan bir de Ninja Gaiden vardı. Fakat o oyunda bu
yüklemeler sadece bölüm başında oluyordu ve tüm bölümü tek seferde oynuyorduk.
Jade Empire’da ise bir haritadan diğerine geçtiğimizde gerçekten çok uzun zaman
alan yükleme sürelerine maruz kalıyoruz. Hatta eğer imkanınız varsa oyunu bir
şekilde konsolun hard diskine atıp öyle oynamanızı tavsiye ederim. Çünkü bu
kadar mükemmel bir yapımı uzun yükleme süreleri yüzünden bırakmanız yazık olur.
Eğer eksi bir yan bulmak için çabalarsak oyunun RPG olduğunu düşündüğümüzde yan
karakterleri kontrol edememek bir eksiklik olarak görülebilir. Ayrıca
karakterler arasında önemli bir farklılığın olmaması ve level atladığımızda
oyunu derinden etkileyecek kararlar vermemize imkan tanınmaması da
düşünülebilir. Dövüşler ne kadar başarılı olsa da kameranın tam verim
gösterememesi ve en iyi açıyı yakalamaya çalışırken zaten seri olmamız gereken
dövüşlerde dezavantajımız olması da bir başka eksik yön.
Her şeye rağmen Jade Empire RPG türünde gerçek anlamda yenilik getiren nadir
oyunlardan biri. Eminim ki hiçbiriniz bir RPG oyununda bu denli aksiyona ve
hareketli dövüş sahnelerine rast gelmemişinizdir. Grafiklerinden tutun,
atmosferine, bölüm tasarımına, karakter modellemesine ve en önemlisi mükemmel
seslerine kadar her yönüyle alınmayı ve oynanmayı kesinlikle hak eden bir yapım.
Eğer Xbox konsoluna sahipseniz, son dönemde çıkan mükemmel oyunlar arasına Jade
Empire’ı da gönül rahatlığı ile listenize ekleyebilir ve bu konsola sahip
olduğunuz için kendinizle gurur duyabilirsiniz. (Umarım Jade Empire PC’ye en
yakın zamanda çıkar ve herkes bu mükemmel maceraya adımını atar.)
