M.O.S. Satranç Tahtası & ELF Yapay Zekası
Satranç, 64 kare üzerinde oynanmasına karşın, oyuncular açısından
bakıldığında, manzara çok daha farklıdır. Oyun tahtası dağlar, tepeler,
surlardır oyuncu için… Piyonlar orduların, Fil, Kale ve Atlar ise
komutanlardır. Dile kolay, 800 yıldır kuralları hiç değişmeyen bir oyundan
bahsediyoruz. Hatta piramitlerdeki kabartmalara bakıldığında, kökleri 4000
yıllık geçmişe sahip… Tabii tarihi böylesine derinlere dayanan Satrancın
oyunu, yıllarca bilgisayar ekranlarında birbirinden başarılı yapay zekalarla
önümüze sunuldu. Fakat hiç biri yerli bir satranç yapımı değildi!
Yerli oyunlarımızdan son zamanlarda sıklıkla söz etmeye başladık. Artık yerli
yapımlarda bir bir su yüzüne çıkıyor. Böylelikle “Yerli” ve “Oyun” kelimelerini
yan yana görmeye alışacağız gibi geliyor. Pusu’nun yakın zamanda piyasalardaki
yerini alması, yerli oyun sektöründeki hareketliliğin ilk belirtileri olarak
düşünülebilir. Pusu’nun dışında bir çok Türk ekibin hazırladığı oyunları
denedik, resimlerini gördük ve beğendik. Şimdi ise yerli bir satranç yapımı ile
karşı karşıyayız. Vedat Meydaneri ve Erdi Ata Bleda’nın ortak çalışması olan
proje, henüz daha işin başlarında olmasına karşın gayet başarılı görünüyor.
Projenin çalışma prensibi ise şu şekilde: Vedat Meydaneri’nin ürettiği M.O.S.
adı verilen arabirimle, Erdi Ata Bleda’nın ELF adını verdiği, yapay zekanın
ortak çalışması sonucu oluşuyor. M.O.S. arabirimi ELF’i çalıştırarak, komutlar
veriyor. ELF ise aldığı komutları hesaplayarak, hamle geliştiriyor. Şimdi
M.O.S.’un ve ELF’in özelliklerine göz atalım.
M.O.S.
Şuan için tamamlanmamış olmasına karşın M.O.S. adı verilen arabirimin bir çok
özelliği mevcut. Şimdilik 2 Board kullanan yapımda, harita sistemi de mevcut.
İlerleyen zamanlarda bir çok harita eklenecek yapımı, ister bir oda ister bir
bahçe atmosferinde rakibinizle oynayabileceksiniz.
Taşlar konusunda da M.O.S. iddialı. İster klasik bilinen satranç taşları ile
oynayabileceğimiz yapım, ister insan şeklinde düzenlenmiş taşlarla istersekte
birbirinden ilginç taşlarla oynanabilecek.
Bu projenin en önemli sürprizlerinden biri de, fantastik oyun turu! Henüz
kesinleşmese de, satranç oynamayı sevmeyenler için normal kurallar haricinde
oynanabilecek bir yapımı içerisinde bulundurması da düşünülüyor. Böylelikle
proje, oyuncuları satrançtan çok farklı diyarlara götürebilecek.
Oyunda bulunan tahta 3 boyutlu. Kamerayı neredeyse istediğimiz her şekilde
çevirebiliyoruz. Fakat kamera satranç tahtasını merkez alıyor ve onun ekseni
etrafında dönüyor. Görüntülerle ilgili bir başka detayda ışık sistemi. Vedat
Meydaneri projeye gelişmiş bir ışık sistemi hazırlıyor.
OpenGL’de destekleyen yapımın grafikleri, şuan için son halinde değil. Henüz tam
anlamıyla hazırlanmamış olsa da taşlar başarılı görünüyor. Dış çevre de aynı
şekilde bitmemiş. Bu yüzden yorum yapmak zor ama kesinlikle son halinin nasıl
olacağı merak uyandırıyor. Şimdi gelelim oyunun yapay zekası olan ELF’e.ELF
ELF adı verilen yapay zeka üzerinde Erdi Ata Bleda yaklaşık 2,5 yıldır
çalışıyor. Ancak buna karşın yapay zekanın çok iyi bir hale gelmesi için
durmaksızın geliştiriliyor. WBEC Ridderkerk turnuvasında, 34 yapay zeka
arasından şuan için 14. olan yapım, ülkemizi de temsil ediyor diyebiliriz.
ELF içerisinde zaman kontrolleri barındırıyor. Hatta günümüz satranç
turnuvalarında bulunan bütün zaman uygulamalarını destekliyor. Örneğin ELF’e 40
hamleyi 40 dakikada yap veya klasik 1 saat süre içerisinde oyunu bitirmek gibi
işlemler yaptırabiliyorsunuz.
Yapay zekanın bir başka önemli ayrıntısı ise farklı arabirimlerde de
çalışabilmesi. Bunların en başında ise Chessmaster geliyor.Yani anlayacağınız
ELF’i Chessmaster’da da kullanabilirsiniz. Tamamen Cheesmaster arayüzünün
altında yerli bir yapay zeka çalışabilir olması çok güzel bir özellik.
Yapay zeka “Resign ve Draw” sistemini de destekliyor. Yani yapay zekaya oyunu
terk etmek veya beraberlik teklif etmek gibi şanslarımız da bulunuyor. Bunun
dışında taşların yerlerini kendiniz ayarlayıp ta, karşılaşma yapabiliyorsunuz.
Anlayacağınız bildiğiniz bir oyun varsa, taşlara o dizilişi verip, kaldığınız
yerden devam edebilirsiniz.
ELF’in 1.40 No’lu versiyonunda Pondering sistemi de mevcut. Biraz açacak olursak, sistem şöyle işliyor:
Yapay zeka hamlesini yaptıktan sonra sıra size geçiyor. O sırada siz hamlenizi
düşünürken, yapay zeka da boş durmuyor ve bir sonraki hamlesini düşünüyor.
Pondering için kısaca, sürekli düşünme modu da diyebiliriz.
Merakla bekliyoruz
İlerleyen zamanlarda projenin içerisine bir çok özellik eklenebilir. Örneğin
yapay zekaya kişilik eklenmesi söz konusu. Böylelikle bilgisayardan, defansif
veya ofansif karakterle oynamasını isteyebileceğiniz gibi taşlarla ilgili
stratejilerde geliştirmesini sağlayabilirsiniz. Örneğin Veziri kaybetmemeye
çalış veya Şah’ı savunmasını arttır gibi…
Yapım için ileride geliştirilmesi planlanan bir diğer özellik te, taş
animasyonları. Örneğin fil, piyonu yiyecekken, iki taş arasında ufak bir çatışma
olacak. Kimin kazanacağı belli olsa da, bu animasyonlar oyunun zenginliğini
arttıracaktır.
ELF’in bir başka önemli özelliği de 64 Bit teknolojisini ve çoklu CPU’yu desteklemesi.
Şu an itibariyle bu özelliğe sahip yapay zeka sayısının çok az olduğunu da belitmek
isterim. Bunun da yapımın ne kadar özenle hazırlandığının kanıtı olarak gösterbiliriz.
Elbetteki daha öncede bir çok yerli satranç denemesi yapıldı. Ancak hiçbiri
Vedat Meydaneri ve Erdi Ata Bleda’nın çalışması gibi su yüzüne çıkmamıştı. Şuan
için projelerinin bir çok eksiği olmasına karşın, Vedat Meydaneri M.O.S.’u, Erdi
Ata Bleda ise ELF’i geliştirmek için yoğun çaba sarf ediyor. Bize düşen her iki
programcıyı da yapımlarından ötürü tebrik etmek. Yerli bir satranç projesini
merakla bekliyoruz…