Son dönemlerde oyun dünyasının en çok konuştuğu konularda biri ‘Frame rate’, yani ‘Saniyelik Görüntü Sayısı’ oldu çıktı. Hemen her yeni duyurulan oyunun ilk bakılan özelliği olduğu gibi, gerek PC’lerde gerekse oyun konsollarında en önemli performans kriteri olarak belirlendi. Peki, nedir bu ekran yenileme sıklığı? Nasıl oldu da bu özellik bu kadar önemli hale geldi?
60 FPS’den aşağısına kılımı kımıldatmam
Aslında uzun yıllardır konuşulan bir konudur FPS hızları. Özellikle oyun turnuvalarında yüksek FPS elde etmenin maçları kazanmak için kilit nokta olduğu söylenir. Bazı oyuncular 30 FPS’nin altına düşmesi durumunda oyun oynamayı reddeder. Günümüz oyun dünyasında ise resmen gövde gösterisi halini alan, optimizasyon ve performans kriteri şekline bürünen bu veri, “60 FPS kral”, “30 FPS çöp” haline dönüşüverdi.
Kısıtlı donanım içeriği ile belli bir standart oluşturmaya çalışan konsol dünyası, bugüne kadar 30 FPS’yi yeterli olarak görmüştü. “İnsan gözü 25 FPS’den fazlasını göremez!” şeklindeki yaygın bilinen hatadan faydalanıp, 30 FPS’nin üstüne çıkmak yerine görselliği biraz daha yukarıya çekmeye çalışırlardı konsol oyun yapımcıları.
Özellikle PC oyun donanımlarının alıp başını gitmesi ve oyunlarda bol keseden FPS sunması, 30 FPS’nin üzerine çıkınca bariz biçimde akıcı görüntülerin oluştuğunu ve görsel yönden çok daha etkileyici bir hal aldığını da ispatlamış oldu. Hal böyle olunca 30 FPS üstü görüntüler gittikçe yaygınlaştı ve 60 FPS şeklinde bir standart ortaya çıktı.
120 Hz monitörü olmayana kız vermezler
Şurası bir gerçek ki 60 FPS seviyesinde oyun oynamaya başlayan biri, aynı oyunu 30 FPS’de oynamak istemeyecektir. Sunulan akıcılığın cazibesine kısa yoldan kapılmak son derece olası. Ancak 60 FPS’nin üstüne çıktığımız anda ise işin farklı bir yüzü ortaya çıkıyor. O da monitörlerin kendi yenileme sıklığı…
Burada iki farklı tekniği açıklamak lazım. Oyunlar konusunda bahsettiğimiz FPS, ekran kartının monitöre saniye başında gönderdiği ekran sayısıdır. Monitörlerde bahsettiğimiz ‘Hz’ miktarı ise, monitörün saniyede başına yenileme sıklığıdır. Haliyle, 60Hz monitörü olan bir kişi, ekran kartı ne kadar yüksek miktarda FPS elde etse de 60 FPS’den ötesini gözlemleyemeyecek, fazladan gönderilen görüntüler monitörün yenileme sıklığının yetmemesinden ötürü yok olup gidecektir.
İşte tam bu noktada önemli bir hamle ortaya çıkıyor: 120Hz destekli monitör alma mecburiyeti…
Eğer tam bir yüksek FPS düşkünüyseniz ve 60 FPS’nin üzerine çıkan “cengaver” bir sisteme sahipseniz, 60Hz monitör kullanmanız el freni çekik vaziyette otomobil kullanmaya benzeyecektir. Ne zaman ki 120Hz monitöre geçeceksiniz, işte o zaman freni aşağı indirip son sürat yola çıkacaksınız demektir.
Saniyelik Görüntü Sayısı neden önemli?
En basit anlatımı ile FPS miktarı, görüntüleri daha erken gözlemlemek anlamına geliyor. 30 FPS hızındaki bir oyunda her görüntü 0,033 saniye boyunca ekranda kalırken, 60 FPS hızına çıktığınızda her görüntü 0,016 saniye sonra değişiyor. Tek kişilik oyunlarda büyük bir fark ortaya çıkmazken, aynı internet hızına sahip iki oyuncu arasındaki maçta, 60 FPS hızına sahip bilgisayarı kullanan kişi 0,016 saniye daha erken reaksiyon gösterebiliyor. Saniyenin 100’de 1’i kadar hız kazanmak kaç maç kazandırır bilinmez, ama sırf bu minik fark yüzünden pek çok online oyuncu 60 FPS’yi ve 120Hz monitörü kendine standart olarak belirliyor.
Yüksek FPS miktarı oyuncular arası rekabetin dışında akıcılık konusunda da fark meydana getiriyor. Yüksek ekran yenileme oranı, daha akıcı görselleri de beraberinde getiriyor ve özellikle ileriki dönemlerde yaygınlaşacak olan sanal gerçeklik cihazları için de olmazsa olmazların başında gelecek. Şu anki teknolojiye göre VR, yani sanal gerçeklik cihazları 90Hz yenileme sıklığını standart olarak belirleyecek gibi duruyor.
Her şey parada bitiyor
Zevkler ve renkler tartışılmaz demişler. Kimi için 60 FPS olmazsa olmaz gibi gözüküyorken kimi oyuncu ise FPS’den ödün verip daha kaliteli dokuların ekranda yer almasını istiyor. İşin aslı tamamen pazarlama tekniği olan 60 FPS standardı, gerekli olup olmadığı konusunda insanların fikir birliğine ulaştığı bir konu değil.
Gerek oyunlarda, gerekse YouTube üzerindeki oyun videolarında 60 FPS görüntülerin çok daha akıcı ve cezbedici olduğu bir gerçek, ama sırf 10-15 FPS fazla elde edebilmek için ekran kartı ve monitör değişikliğine gitmek ne kadar mantıklı orası tartışılır.
FARCRY 3 (30 FPS)
İşin aslı, oyunlarda 30 FPS civarlarında dolaştığınız müddetçe bir sorun yok demektir. 25 FPS’nin altına düşmeniz halinde ise takılmalar ve kesik görüntüler gözünüzü rahatsız etmeye başlayacaktır. 40 ile 60 FPS arasında gidip gelmek ise göz zevkini artıracak, akıcı oynanış hissi oyundan aldığınız keyfi üst düzeye çıkarmaktan başka bir işe yaramayacaktır.
60 FPS’nin üstüne çıkmak ise, 120 Hz ve üstü monitör içeren üstün bir bilgisayar konfigürasyonuna sahip kişilere ise hazdan başka bir şey sunmayacağı ortada…
