Şunu kabul edelim; oyun anlayışı değişiyor. “Sanal Gerçeklik” olarak tabir ettiğimiz teknoloji, oyunların yanında diğer alanlarda da kendini göstermeye başladı. Bu teknoloji hayatımıza çok şey katacak. Hatırlıyorum bundan yaklaşık 10 yıl önce msn’de bir arkadaşımla konuşurken; “İlerde oyunların tamamen içinde olabileceğiz” Hatta şöyle devam etmiştim; “Oyunlarda silah ve kesici aletlerin yarasını, titreşimli sensörler sayesinde vücudumuzda hissedebileceğiz.”
İlk olarak 1968 yılında Amerikalı bir bilgisayar mühendisi tarafından geliştirilen Demokles’in Kılıcı adı verilen cihaz (TheSword of Damocles), günümüz Sanal Gerçeklik cihazlarının atasıdır. 21 Temmuz 1995 yılındaNintendo ve Sega işbirliği ile piyasaya sürülen “Virtual Boy” 3 boyutlu görüntü sunabilen bir oyun konsoluydu. Cihazı takanlar, göz merceğinden içeri bakınca tek renkli 3 boyutlu görüş açısıyakalıyorlar. Ancak çeşitli sebeplerden dolayı piyasada tutunamamıştı.
SANAL GERÇEKLİK CİHAZLARI
ANTVR KIT
Kingstarter projesi kapsamında 260.834 dolarlık bağış topladı. Amaçladıkları 200.000 dolarlık miktarı da geçmiş oldular. Peki, nedir ANTVR Kit?Çinlilerin geliştirmiş oldukları “Sanal Gerçeklik” cihazı. Bu kitin içinde sanal gözlükve tabanca şeklinde kontrolör bulunuyor. Kontrolör ise driver kutusu, batarya ve kumandadan oluşuyor. Kumanda ise açılıp oyun gamepad’ine dönüşme özelliğine sahip. Oynadığınız oyuna göre, çeşitli ateşli silahlar ve kılıç, balta vs. vazifesi görüyor.
WHDI teknolojisi kullanılarak, cihazı kablosuz yapmak mümkün olacak. AK Wireless kullanarak gelen sinyalleri alarak ve yansıtarak cihaz kullanabilecek. Bunun için ek bir 200 dolar maliyet gerekiyor. Cihaz açık kaynak kodlu olarak geliyor. U2B modülü ile örneğin Drone uçurabileceğiz. Bu aynı zamanda açık kaynak kodlu olduğu için robotların kontrolünde de kullanılabilecek. Cihaz PS4, XboxOne, PC, Android ve IOS desteği sunacak. Aynı zamanda ANTVR ile daha gerçekçi filmler izleyebileceğiz.
OCULUS RİFT
PalmerLuckey’in kurduğu Oculus VR tarafından 2010 yılında geliştirilmeye başlandı. Yapım aşamasında John Charmark’ın desteğini alan proje 2012 yılında E3 fuarında görücüye çıkmıştır. KingStarter projesiyle hayata geçen OculusRift’in son versiyonu 5.7 inç OLED ekrana ve 1920p x 1080p görüntü kalitesine sahip. Daha önceden 7 inç ekrana sahip olan OculusRift, görüntü kalitesi olarak 1280p 800p’yi desteklemekteydi.Facebook tarafından satın alınan bu teknoloji, Valve, Epic Games ve Unity gibi oyun geliştiricilerin desteğini almış durumda.100° görüş açısına sahip cihaz HDMI, USB, 1.4b, Jack uyumlu IR Kamera girişlerini desteklemektedir.
OculusRift’i uzun süreli kullananlarda, baş dönmesi ve gerçek dünyadan soyutlanması gibi durumlar tespit edilmiş. Cihazda kulaklık ve hoparlör çıkışı olmaması dezavantaj oluşturmakta.
SONY – PROJECT MORPHEUS
Sony, San Fransisco’daki Game Developers Conference 2014 etkinliğindeProject Morpheus’ün tanıtımını gerçekleştirdi. Sony’nin bu cihaz üzerinde 2010 yılından bu yana çalıştığı biliniyor. PS4 için kullanılacak bu cihaz 90°bir görüş alanı sunuyor. 5 inçlik ekranı 1920p ×1080p görüntü kalitesini destekleyecek. Ayrıca HDMI ve USB girişleri bulunacak. Şu an için yapım aşamasında olan Project Morpheus’un, daha da geliştirileceği hesap ediliyor. 30 kadar oyun bu teknolojiyi destekleyecek. Crytek, Epic Games, Autodesk, Havok, Unity, Criware gibi yapımcı şirketlerin ve oyun motorlarının desteğini almış durumda. PS4 dual kamera, PS Move kumanda ve kamerasıyla çalışabilecek.
Playstation VR oyunları 2016/2017
1-Until Dawn: Rush of Blood
2-ADR 1FT
3-Ark Survival Evolded
4-Rigs
5-Battlezone
6-Robinson The Journey
7-The Assembly
8-Dead Secret
9-Shadow of the Beat
10- Tekken 7
11-Gran Turismo Sport
12- Dreams
13-Wayward Sky
14-Eve Valkrie
SAMSUNG GEAR VR
Samsung firmasının düzenlediği Unpacked 2014 etkinliğinde, sanal gerçeklik cihazı Gear VR tanıtıldı. GalaxyNote 4 takarak çalıştırılan cihaz akselerometre ve jiroskopsegmentleri ile hareketlerinizi algılayabilecek. Kablosuz bağlantı özelliği olmasının yanında, 360°panaromik görüntü sağlayan cihaz, 20 ms’nin altında bir tepkime süresiyle akıllı telefon teknolojilerinde kullanılabilecek.Android marketlerde GEAR VR teknolojisini destekleyen oyunlar hazırlanmaya başladı bile.
MICROSOFT HOLOLENS
Sanal Gerçeklik teknolojisine katılan Microsoft, Oculust ve Project Morpheus’tan biraz farklı bir teknoloji kullanıyor. Bu teknoloji, gördüğünüz mekânlara sanal görüntü ekleme özelliğine sahip. Başka ilave hiçbir aparat kullanılmıyor. Bu sanal gözlük sanal gerçeklikle (VR), artırılmış gerçekliğin (AR) kombinasyonundan ibaret. Gözlüğü takınca bulunduğunuz mekân beliriyor, AR teknolojisi ile bu oluşan görüntü içerisindeki nesnelerle etkileşime geçebiliyorsunuz. Bir nevi gerçek ve sanal görüntülerin birleşmesi diyebiliriz.
HTC VIVE
HTC firması ile VALVE’nin ortak geliştirdiği bir sanal gerçeklik teknolojisi. HTC, ilk kez geçtiğimiz Mart ayında Barcelona’da gerçekleştirilen Dünya Mobil Kongresi’nde HTC Vive’ı tanıtmıştı.1080 x 1200 çözünürlüğe sahip cihaz,360°’lik görüş açısı sunuyor. Bunun yanında cihaz, 70’den fazla hareket algılayıcı sensöre sahip. 2 adet de VR kablosuz kumandası bulunuyor. Görüntü yenileme oranı ise, saniye başına 90 kare/saniye.Steam VR ile kombine çalışan cihaz, 360° oda ölçeklerinde sanal gerçeklik deneyimini sunmayı vadediyor. Şu an için PC platformuna destek verecek.
HTC Vive destekli oyunlar ise şöyle; AlienIsolation – Creative Assembly, CompanyHeroes 2 – Relic,Game of Thrones – HBO,Quar VR – Steel Wool Games,Robot Repair Human DiversityOutreach Program – Valve,TheRoomArchives – Fireproof Games.
RAZER OSVR
Bu sanal cihaz Windows, Android ve Linux tabanlı çalışabilmekte. Donanımında ise; Head-MountedDisplay/HMD: Entegre ivmeölçer, jiroskop ve pusulalı bir sensör barındırıyor. 5,5 inç oled ekran 1080 x 1920 piksel görüntü kalitesi ve 60 fps hızını destekliyor. Ek USB 3.0 bağlantısı, sinyal güçlendirici ve surround ses kodeği desteği bulunuyor. Unreal Engine 4,HeroEngine, Unity, Chroe Engine, Unigine grafik motoru ile hazırlanan oyunlar OSVR ile uyumlu çalışabilecek.
OYUNLARDA SANAL GERÇEKLİK
Sanal Gerçeklik teknolojisi ilerledikçe yeni oyunlar da gelmeye devam ediyor. Özellikle geçtiğimiz zamanlarda bu konsol için birçok haber de çıkmıştı. Bunlardan ilki diyebileceğimiz haber Warcraft evreniyle ilgiliydi. Haziran ayında çıkacak olan Warcraft filmiyle bağlantılı olarak Youtube’da paylaşılan video 360 derece dönebilen bir yapıya sahip. Video da Azeroth şehrini bir Grifon’un üzerinde gayet canlı bir şekilde gözlemleyebiliyoruz. Bu video bile 2016 Haziran’ında çıkacak olan Warcraft filmi için heyecanlanmamıza sebep oluyor.
Bu haberlerden bir diğeri de E3 2015 fuarında duyurulan Headmaster isimli oyun. Fırlatılan toplara kafa attığımız bu oyunda aşamalar mevcut ve aşamaları her geçtiğimizde oyun daha da zorlaşıyor. Sanal Gerçeklik konsoluna çıkışı duyurulan ilk özel oyun olma özelliğini taşıyan Headmaster’ın ne zaman çıkacağı henüz belli değil.
Son zamanlarda Sanal Gerçekliğe olan ilgisini bolca gösteren şirketlerin arasında yükselen Crytek, ilk olarak yayınladığı bir video ile herkesin ilgisini çekmişti. Back to Dinosaur Island ismiyle paylaştığı video bizleri dinozorların arasına tekrardan götürmekle kalmamış grafikleriyle de etkilemeyi başarmıştı. Bu videodan sonra The Climb isimli bir oyun da duyuran Crytek, oyunuyla birlikte Sanal Gerçekliğe ilk gelecek oyunlardan birisini sunacak gibi duruyor. Oyunla alakalı paylaşılan videoda da görüldüğü üzere dağda bolca tırmanacağız gibi duruyor ve grafiksel olarak da gayet iyi seviyede.
Şirketlere değindikten sonra Sony’e değinmemek olmaz. Playstation VR ile bizzat Sanal Gerçeklik içine giriş yapan ünlü şirket, geçtiğimiz haftalarda Playstation Experience etkinliğinde çıkacak oyunları bizlere tanıttı. Aralarında gerçekten etkileyici oyunlarında bulunduğu bu oyun tanıtımı çok iyi geçti. Özellikle belirtmem gerekiyor ki Job Simulatör isimli oyun benim çok hoşuma gitti. Bir şirkette kendi iş alanımızın olduğu yerde geçen oyun şu haliyle bayağı gelecek vadeden bir oyun olarak duruyor. Bir diğer ilgi çekici oyun olan Eagle Flight ise Ubisoft’un oyunu. Uçan bir kartalı takip ettiğimiz oyunda kafamızı bol bol hareket ettirerek boyun kireçlenmesini engellemiş olacağız gibi. Buna benzer bir başka oyunda Space Tunnel. Bu oyunda da uzay boşluğunda tünellerin içinden sağa sola çarpmadan geçmek. Her neyse, şirketin çıkaracağını duyurduğu diğer oyunlar ise şöyle; Modern Zombie Taxi Golem, Ace Combat 7, Rez Infinite, 100 Foot Robot Golf ve Psychonauts 2. Sony, bu hamlesi Microsoft karşısındaki duruşunu da güçlendirmiş olacak.
Sanal Gerçeklik oyunları bizleri yukarıdaki oyunlardan çok korku ve macera türü ile bir araya getirecek gibi duruyor. Neden mi? Çünkü sanal gerçeklikten sonra korku oyunları da büyük ilerleme kaydetti. Özellikle bu konsol türü ile de son derece uyumlu olan korku oyunları, artık daha fazla korkutuyor. Crazy Hospital, Alone ve Slender Man gibi oyunları oynayan kişilerin yaşadığı deneyimler ise bunu kesinlikle kanıtlar nitelikte. Macera türünde ise ilk olarak karşımıza Helix Roller Coaster geiyor. Roller Coaster’e binme zamanından bindikten sonraki ana kadar çok gerçekçi sahneler sunan oyun, özellikle bu oyunla uyumlu hareketli koltuklarla birlikte gerçekten o an Roller Coaster’ın içindeymişiz gibi hissettirebilecek.
Bu konsola özel oyunlardan bahsettiğimize göre artık diğer oyunlara da geçebiliriz. Özellikle bilgisayarlarımızda ve diğer konsollarımızda bol bol ve severek oynadığımız oyunların neredeyse çoğunu VR konsolları ile oynayabiliyoruz. Özellikle Grand Theft Auto V, Portal, Half Life 2, Battlefield 4, Far Cry 4, TES: Skyrim, Euro Truck Simulator 2015, Asetto Corsa, Star Citizen, EVE: Valkyrie ve Team Fortress 2 gibi oyunlar rahatlıkla oynanabilmekte. Diğer birçok oyunun da hala aktarımının devam ettiği biliyoruz ve en kısa sürede daha çok oyununda tamamlanmasını umutla bekliyoruz.
Diğer Kullanım Alanları
Sanal Gerçekliğin, oyunlarda kullanımına geçmeden önce, diğer kullanım alanları hakkında kısaca bilgi verelim; ABD NASA ve Sony Playstation VR teknolojisi ile ortak bir proje yürütüyor. Bu projeyle, uzay araştırmalarında robotların kontrol edilmesi mümkün hale geliyor. NASA’nın,Robonaut 2 adını verdiği robot teknolojisine PS VR entegre edildiğinde, bu insansı robotların kullanımı daha kolay hale gelecek. Amerika’nın bu teknolojiyi askeri alanlarda kullandığını belirtelim.
Bu teknoloji okullarda kullanılmaya başlayacak, mesela öğrenciler sanal gözlükleri takarak tarihi bir savaşı 3 boyutlu görebilecek, coğrafya dersinde çeşitli ülkelere sanal seyahatler yapabilecek. Romaneks, Barok ve Gotik mimari tarzlarını, daha yakından inceleme olanağına sahip olabilecekler. Bu teknoloji daha da yaygınlaşırsa, öğrenciler okula gitmek yerine, evden eğitim alabilmeleri mümkün olacaktır. İlk kez, 20 Ekim 2014 tarihinde Çek Cumhuriyeti OpavaMendel Lisesinde öğrenciler bu teknoloji ile buluştular.OculusRift DK2 gözlükleri ve Leap Motion teknolojisi kullanan öğrenciler, sınıfta sanal olarak ders gördüler.
Sağlık alanında, fobileri olan insanlar sanal gerçeklik içinde, korkularıyla yüzleşebilmektedir. Ev satın almak isteyenler, “Sanal Gerçeklik “üzerine modellenen evlerde dolaşıp fikir sahibi olabilecekler. Showtime’ın gerçekleştirdiği organizasyon ile WBA Orta Siklet Dünya Şampiyonu Daniel Jacobs ile Peter Quillin arasında gerçekleşen boks maçı,Sanal Gözlükler kullanılarak canlı izlendi. Buradan hareketle ilerki zamanlarda futbol, basketbol, voleybol, tenis vb. maçları bu teknoloji ile izleyebilmek mümkün olacak.
