Secret Files: Tunguska
Bir Syberia, bir The Longest Journey daha gelir mi diye çok bekledik. Broken Sword IV geldi, fena değildi ama yine de macera oyuncuları olarak çok da istediğimizi bulamayıp umutlarımızı Sam&Max’e bıraktık. Ancak bu arada, ansızın, sessizce Secret Files: Tunguska geliverdi. Sam&Max’i görmeden konuşmak erken olur ama Secret Files: Tunguska eksiklerine rağmen bu yılın en iyi macera oyunu seçiminde şu anda açık ara en büyük aday.
Oyunumuzun yapımcısı Fusionsphere’in bu ilk macera oyunu. Buna rağmen oldukça iyi bir iş çıkarmışlar. İlk olarak Secret Files’a konu seçiminde oldukça zorlandıklarını söyleyen yapımcılar, şu ana kadar hiçbir oyunda konu edilmemiş bir hikâyeyi seçmek istemişler. Tunguska hadisesini okuduklarında ise aradıkları hikâyeyi bulduklarına inanarak üzerine gitmişler ve Secret Files’i sonunda Tunguska hadisesi üzerinde kurgulamışlar.
Gerçek Tunguska hadisesi
Yerel zamanla 30 Haziran 1908, 07:17am’de Sibirya’da Tunguska nehrinin vadisinde çok güçlü bir patlama gerçekleşir. Astronomik çevreler tarafından bu patlama atmosfere giren bir kuyrukluyıldızın buzlu bir parçasının patlaması olarak değerlendirilir ancak bu değerlendirme hiçbir zaman kesinlik kazanmaz. Yaklaşık 40 km’lik bir alana ciddi hasar veren patlama Avrupa’dan da hissedilmiştir. Atmosferin yapısında dahi değişikliğe yol açan bu patlamanın üzerine sayısız makaleler yazılmış, sayısız uzaylı teorileri üretilmiş ancak hala günümüzde bir netlik kazanmamıştır.
İşte Secret Files: Tunguska’nın hikâyesi de Tunguska patlamasını ele alıyor ve yapımcılar olaya kendi yorumlarını katarak bize sunuyor. Oyundaki başkahramanımız Nina Kalenkov’un babası uzun süre Tunguska’da bilimsel çalışmalar yapmış ve sonrasında hükümet tarafından çalışmaları yasaklanarak oradan uzaklaştırılmıştır. Öyle ki Nina bir trafik kazası sonucunda öldüğünü sandığı annesinin aslında babasının çalışmalarından dolayı öldürüldüğünü çok zaman sonra öğrenecektir.
Pisi pisi Psikopat yapımcılar
Bir gün babasının ofisini ziyarete gelen Nina, ofisi darmadağın bulacak ve babasının kaçırıldığını anlayacaktır. Hemen yan taraftaki ofiste çalışan Max ise yüksek sesle dinlediği müzikten dolayı olan bitenden habersizdir. Nina, Max ile beraber babasının izini sürerken aslında dünyayı kötü adamların elinden kurtaracağı bir maceraya atılmış olur. Oyunumuzun hikâyesi bu. Ancak bu hikâyede oyun boyunca dikkatimi çeken bir unsur vardı ki paylaşmadan geçemeyeceğim. Karakterlerimiz her ne kadar oyunda kötü adamlara karşı mücadele verseler de bu mücadele boyunca masum insanlara zarar vermekten hiç kaçınmıyorlar. Nina’nın yorgun ve uyuyan bir askeri uyandırması, bir profesörü zehirlemesi en masumları iken Max’in basit bir limona ulaşabilmek için bir trafik levhasının üzerini örterek bir trafik kazasına yol açması yapımcıların ruh hali hakkında bize biraz bilgi veriyor sanırım.Özlemişim böyle bir ara yüzü
Ara yüze bakacak olursak Secret Files tam bir “point & click” macera oyunu ara yüzüne sahip. Yapımcılar, şu ana kadar birçok macera oyununda görmeye alışık olduğumuz ara yüzü aynen kullanmışlar. Yeni macera oyunlarında sıklıkla rastladığımız; birçok yapımcının mevcut “point & click” ara yüzünü biraz daha geliştirelim diyerek ellerine yüzlerine bulaştırma olayına hiç girmemişler, sağ olsunlar (Bkz. Broken Sword IV). Bu sebepten dolayı bir macera oyunu olarak oyunun oynanabilirliği fazlasıyla yüksek olmuş. Ekranın hemen altındaki envanterimizi de yine klasik macera oyunlarından bildiğimiz gibi kullanıyoruz. Oyunda çok fazla envanter bulmacası olduğuna dikkat çekmek lazım. Birçok nesneyi envanterde bir daha incelemek gerekiyor. Bir nesne birden fazla bulmacada kullanılabiliyor. Envanterin hemen sağ tarafındaki küçük simgelerle ise Nina’nın günlüğüne ulaşabildiğimiz gibi yapımcıların acemi macera oyuncuları için koydukları piksel avlama sorununu çözen bir olayı aktive edebiliyoruz. Buradaki büyüteç simgesini tıkladığımızda bulunduğumuz ekranda etkileşebileceğimiz ne kadar nesne varsa hepsinin üzerinde bir büyüteç beliriyor ve oyuncular farelerini ekranda piksel piksel gezdirmekten kurtuluyor (Bkz. Simon the Sorcerer 2). Bununla beraber farenin sağ tuşu ile bütün videoları ve diyalogları tek tıklamayla geçebilmemiz sıkıcı ve gereksiz diyaloglardan bizi kurtarırken, karakterimizi ekran dışına çıkartırken yapacağımız çift tıklama ile hızla yeni ekrana geçebiliyoruz.
Bir “Icon Adventure” oyunu bulmacaları Secret Files’da olduğu gibi olmalıdır. Budur.
Secret Files ara yüzden oldukça iyi bir puan aldıktan sonra gelelim bulmacalara. İşte Secret Files’ı bir klasik yapmaya çok yaklaştıran en önemli unsuru bulmacaları. Eğer benim gibi Lucas’ın, Sierra’nın eski macera oyunlarına hala özlem duyuyorsanız, Secret Files’ın bulmacaları tam size göre. Basit bir şeyi yapmak için gayet mantıklı bir şekilde ama çok dolambaçlı çözdüğümüz bulmacalardan bahsediyorum ( Ne dedim ben???). Örneğin oyunun sonunda bir küvetin üzerindeki kameraya ulaşabilmemiz için önce küveti su ile doldurmamız ve donmasını bekledikten sonra üzerine çıkıp kameraya ulaşmamız gibi. Tabii ki bu küvete su doldurmak için çözeceğimiz alt bulmacalar neredeyse bir saat vaktimizi alıyor.
Dikkat, bu paragraf bazı bulmacaların çözümünü anlatıyor
Benzer şekilde; bir telefon konuşmasını dinleyebilmek için önce bir pizza sayesinde yakaladığımız kedinin sırtına, dışarıdan kayıt yapabilen cep telefonumuzu yapıştırdıktan sonra, tuzlu pizzayı yiyen kedinin susayarak sahibinin yanına gitmesi ve sahibinin yaptığı telefon konuşmasının kedinin sırtındaki telefona kayıt edilmesi gibi. Tabii ki bütün bulmacalar bu kadar sıra dışı değil. Gerçek hayattan birebir alıntı bulmacalarda var. Örneğin bir bisikletin patlak lastiğini tamir etmek için önce iç lastiği şişirip sonra suya bastırıp, patlak yeri bulup, üzerine yama yapmak gibi.Bulmacalar, türde olması gerektiği gibi basit olarak başlıyor ve sona yaklaştıkça gerçekten zorlaşıyor. Ancak oyunun son bölümleri haricinde oyun çok kısıtlı alanlarda geçtiği için bulmacaların zorluğu fazla hissedilmiyor. Yani zaten gidebileceğiniz 3-5 mekan var. Buralarda da büyüteç simgesi ile bütün nesneleri görebildiğinize göre çok acemi bir oyuncu iseniz başlıyorsunuz bütün nesneleri birbiri üzerinde kullanmaya. Yapımcılar oyunu tecrübeli macera oyuncularının yanı sıra acemi oyuncuların da sıkılmadan oynayabilmesini istemişler ki birçok zor bulmacaya başlamadan önce Nina’nın günlüğünün son sayfasında bulmacanın çözümü neredeyse tam olarak veriliyor. Bu sebeple gerek piksel avlama çözümleri gerekse bu ipucu çözümleri ile acemi oyunculara da oyunumuz hitap ediyor.
Doğrusal “Icon Adventure” Teorisi
Daha öncede dediğim gibi yapımcılar Secret Files’da hiç riske girmemişler ve türe herhangi bir yenilik getirelim diye uğraşmamışlar. Bu kapsamda hikâye akışının ve bulmacaların çözümünün tamamıyla doğrusal olduğunu söylemekte fayda var. Yani bulmacaları, farklı yollarla çözmemiz mümkün değil. Benzer şekilde oyun içerisinde yapacağımız seçimlerle oyunun dallanması da mümkün değil. Ancak oyunun bazı bölümlerinde Max ve Nina’yı aynı anda kontrol edebiliyoruz. Örneğin, Nina’nın bir hastaneye hapsedildiği bir bölümde envanterimizin sağ tarafında beliren bir simge ile Nina ve Max arasında geçiş yapabiliyoruz. Aynı zamanda Nina’nın odasından Max’e sarkıttığı bir ip sayesinde Nina ve Max envanterlerindeki cisimleri de değiş tokuş edebiliyor ve birbirlerine bulmaca çözümlerinde yardımcı olabiliyorlar. Max, Nina’ya bir şeyler veriyor. Nina bu cisimleri başka cisimlerde kullanıp Max’e veriyor ve Max’de kullanması gereken yerde kullanıyor gibi. Anlattırmayın bana şimdi bir bulmacayı daha.
Nina ve kot pantolonu
Grafikler her zaman dediğim gibi bir macera oyununda bakılacak en son ve en önemsiz unsurdur. Buna rağmen Secret Files, bir macera oyununa göre yeterince iyi grafiklere sahip. Ancak her ne kadar karakterlerimiz üç boyutlu tasarlanmış olsa da çevrelerinin fazlasıyla iki boyutlu görüntüsü bazen bulundukları ortamda karakterlerin sırıtmasına yol açabiliyor. Ya da dikkatli bakacak olursanız bazı nesneler karakter boyutlarına göre orantısız gözüküyor. Örneğin, Nina’nın babasının evindeki çalışma masasını, Nina’nın kullanması pek de mümkün gözükmüyor. Broken Sword IV’de ki karakter animasyonları, özellikle jest ve mimikleri Secret Files’da bulmak ne yazık ki mümkün değil. Oyunumuz daha çok Syberia tarzı bir görünüme sahip.Seslendirmelere bakacak olursak yine yeterli diyeceğim ama yine Broken Sword’da ki başarıdan uzak. Çok sakin konuşurken birden heyecanlanarak tepki veren karakterler çok doğal olmayan diyalogların ortaya çıkmasına yol açabiliyorlar. Diyaloglar demişken oyunun en büyük eksiklerinden birisi ortaya çıkıyor. O da diyalogların birçoğunun mantıksız ve gereksiz olması. Aynı sorunun aynı diyalogda defalarca sorulması gibi mantıksız diyaloglarla sık sık karşılaşmamız mümkün. Ancak, gerek hikâye, gerek bulmacaların kalitesi ve akıcılığı arasında bu sorun çok da dikkat çekmiyor.
Bir şeyler eksik ama…
Yukarı bir yerlerde bulmacalardan bahsederken dikkat ettiyseniz bulmacaların oyunu bir klasik yapmaya çok yaklaştırdığından bahsettim. Ancak buradaki yorumumdan anlayabileceğiniz gibi Secret Files her ne kadar bize geçmiş macera oyunlarının zevkini yaşatsa da bir klasik olabileceğini sanmıyorum. Çünkü oyunda bir eksik var ve bunu anlatabilmek biraz zor. Şöyle kıyaslayacak olursak, Syberia’da Kate Walker ile, The Longest Journey serisinde April Ryan ve Zoe Castillo ile oynarken bu karakterlerin gelişimlerine tanık olduk. Bu karakterler silinmemek üzere hafızamıza kazındılar. Bu oyunlarda daha iyi bir simülasyon vardı. Bu karakterlerin çevrelerindeki nesnelerle, çevrelerindeki insanlarla daha canlı etkileşimleri vardı. Kate Walker’ın Oscar’la olan arkadaşlığı keza April Ryan’ın Cortez ile ilişkisi oyuncuya mükemmel yansıtılmıştı. Bu tarz unsurları ne yazık ki Secret Files’da bulamadık. Başkahramanımız Nina’nın dar kotundan başka dikkati çeken bir özelliği maalesef yok. Max ile yaşadığı ilk görüşte aşk ise ne yazık ki oyuncuya çok cılız ve yetersiz bir şekilde anlatılıyor. Max’i ise hiç dikkate almıyorum çünkü fazlasıyla ruhsuz ve hatta odun gibi bir karakter. Ancak yapımcıların bu konuda çömezliğini de hesaba kattığımızda gelecek oyunlarında bunları görebileceğimize eminim.
Secret Files geldi, sıkıntı bittiiii…
Sonuç olarak Secret Files klasik olmasa da bu yıl oynadığımız klasik olmaya en yakın macera oyunu. Sam&Max nasıl olacak bilinmez ama şu ana kadar bu yılın en iyi macera oyunu kesinlikle Secret Files. O yüzden türün sevenlerinin kesinlikle kaçırmaması ve arşivlerine katması gereken bir oyun.