Malum, PlayStation 3’ün çıkmasına oldukça kısa bir süre kaldı. Bundan 5 ay kadar önce Sony Avrupa Satış ve Pazarlama Müdürü Steve Foster ile yaptığımız ve dergimiz EGM’de yayınladığımız röportajı yeniden hatırlamakta fayda görüyoruz. Röportajın yapıldığı tarih ile bugünkü bilgilerimiz arasında bazı değişiklikler ortaya oluşmuştur. Lütfen fark ettiğiniz bu bilgileri bize bildirin, yazıdan kaldırılmasını sağlayın.
MK: PlayStation 3, henüz çok yeni olan ve daha popülerleşmemiş blu-ray teknolojisi ile birlikte geliyor. Blu-ray’e uyumlu olarak geliştirilecek yapımlar da daha farklı olacaktır. Bu durum yazılım fiyatlarına nasıl yansıyacak?
Steve Foster, SCEE (Sony Computer Entertainment Europe) Satış ve Pazarlama Müdürü: PS3 yazılımlarının daha pahalı olacağı ile ilgili spekülasyonlar yapılıyor ama şu ana kadar çıkan yapımlarla arasında büyük bir uçurum olmayacağını söyleyebilirim. Henüz bu konuda bir açıklama yapılmadı. Fiyatların nasıl olacağını zaman gösterecek. Yazılım ücretleri için yapılacak resmi duyuruyu beklemek zorundayız.
MK: PlayStation 3’ün en büyük rakibi olarak gösterilen Xbox 360 bir yıl önce çıktı. Aradaki zaman farkının PS3 için bir dezavantaj olacağını düşünüyor musunuz? Belki de bir avantaj olacaktır.
SF: Bu konuda Türkiye ve diğer pazarlar için ayrı değerlendirmeler yapmalıyız. Genel olarak baktığımızda, günümüze kadar piyasalara yön veren konsolun PS2 olduğunu görüyoruz. Son bir yıldır ise Xbox 360 da pazara girmiş durumda. Xbox 360 oldukça iyi bir ürün fakat PS3 ile karşılaştırdığımızda oldukça farklı olduklarını görüyoruz. PS3’ün kendine has özellikleri, olanakları bulunuyor (kendi usb’sinin olması gibi). Evet, Xbox 360 oldukça güçlü bir rakip ama bana sorarsanız PS3 ile birlikte gelen kullanım alanları ve özellikleri, rakibinden birçok anlamda daha iyi. Dünya çapında bir mücadeleden söz etmemiz gerekirse; oyun endüstrisinin bulunduğu her ülkede Xbox 360 ile kıyasıya bir rekabet ortamı olacak. Türkiye’ye özel konuşmamız gerekirse, Xbox 360 henüz Türkiye’de ciddi anlamda bulunmuyor. Biz ise uzun yıllardır burada ciddi yatırımlar yapıyoruz, sadık bir müşteri grubumuz var. PlayStation fanları ile birlikte ben de, yeni nesil teknoloji ile donatılmış olacak PS3’ün çıkmasını sabırsızlıkla bekliyorum.
MK: Xbox’ın online servisi oldukça kuvvetli ve bu anlamda dünya çapında yatırımlarda bulundular. Sony online oyuncu kitlesi için geleceğe yönelik planlar yapıyor mu?
SF: Evet, network oyuncuları için geleceğe yönelik önemli planlarımız bulunuyor. Network platformu için geniş olanaklar sunacağız. Online oyunlar bu olanakların bir kısmını oluşturuyor. Kullanıcılarımız oyun içeriğini network üzerinden indirebilecek, upgrade’leri yapabilecek ve yine online olarak ödemede bulunabilecekler. Multiplayer oyun ortamlarında sohbet yapma, en yüksek skorlarını diğer kullanıcılarla paylaşma olanakları ve daha fazlası da olacak. PlayStation topluluğu için yeni eğlenceler sunacağız ve Türkiye de bu topluluğun bir parçası. Bununla birlikte, PS3’ün online özelliklerinin bant genişliği fazla olmayan Türkiye pazarında tam anlamıyla kullanılması biraz daha zaman alabilir. Bu tür problemlerin farkındayız ve bunların üstesinden gelebilmek için bölgesel telekom firmaları ile birlikte çalışmanın yollarını arıyoruz. TV yayıncı firmaları ile de ortak faaliyetler geliştirmek istiyoruz çünkü sadece bant genişliği değil, aynı zamanda HD teknolojisi de Sony için çok anlam ifade ediyor. İleri teknolojiyi sunmanın yanı sıra uygun içeriği sağlamak da hayati derecede önemlidir.MK: PS3 genel anlamda kuvvetli bir oyun makinesi olarak biliniyor. Bunun dışında ne tür kullanım alanları olacak? DVD izlemek, internete bağlanmak gibi özelliklere neler eklenecek?
SF: PS3’te daha önceki sistemlerimizde sunduğumuz kullanım alanlarını sunmaya devam edeceğiz ancak temel kullanım amacı, en önemli özelliği daima oyun oynamak olarak kalacaktır. PS2, tam bir oyun konsolu olarak adlandırılabilir. PS3 ise oyun oynamanın dışında birçok fonksiyona sahip. Bu yüzden yorumcular tarafından bir ev eğlence sistemi olarak tanımlanıyor. Daha önce bahsettiğimiz blu-ray teknolojisi, HD uyumluluğu ve tabii ki internete bağlanabilir olması gibi özelliklerinin yanı sıra geçmişten gelen müşteri kitlemizi de düşünerek PS1 ve PS2 uyumluluğunu da göz ardı etmedik. Yeni blu-ray sürücüsü ile DVD filmlerini de izlemeye devam edebilecekler. Saydığımız bu özellikleri düşündüğümüzde PS3’ü bir ev eğlence sistemi olarak kabul etme fikrine tamamen katılıyorum. Geleceğe yönelik gelişim olanağı da bulunmakta.
MK: PS2 ve PS1 ile olan geri uyumluluğu nasıl sağlayacaksınız? Bu problem yeni çipin yanı sıra aynı zamanda bir PS2 çipi de takılarak mı çözülecek? Yoksa yazılımsal metotlarla halledilebilir mi?
SF: Ne tür bir metot uygulanacağı hakkında yorum yapamıyorum. Sadece geri uyumu olacağını ve bunun da makinenin altyapısında gerçekleştirilecek düzenlemelerle sağlanacağını söyleyebilirim. PS2 çipi takılıp takılmayacağı konusunda bilgi sahibi değilim ama PS1 ve PS2 oyunlarını PS3 kullanarak oynayabileceğinizin garantisini verebilirim.
MK: PS3’ün çıkış tarihlerinde değişiklikler oldu. Bunun sebebi nedir?
SF: Bu sabah çıkış tarihlerini büyük ölçüde etkileyecek bir açıklama yapıldı. Bütün dünyada aynı zamanda çıkmasını arzu ederdik ancak üretim sürecinden kaynaklanan problemler sebebiyle Avrupa’daki çıkış tarihinde erteleme yapmak zorunda kaldık. Amerika ve Japonya’daki çıkış tarihlerinde ise bir değişiklik olmadı. Bu sabah yapılan açıklamaya göre yeni tarihler şöyle olacak: İlk çıkış Japonya’da, 12 Kasım tarihinde gerçekleşecek. Sonraki çıkış tarihi sadece Amerika için 17 Kasım olarak belirlendi. Avrupa için ise yeni yapılan açıklamaya göre 2007 Mart’ında çıkış gerçekleşecek.
MK: Eye Toy’un PS3 için yeni bir versiyonu çıkacağı belirtilmişti. Eye Toy’a duyulan bu ilginin sebebi nedir?
SF: Evet, Eye Toy’un PS3 ile birlikte yeni bir versiyonu geliyor. Eye Toy, oyun teknolojilerinde görsel algılama kabiliyetini ifade ediyor ve Eye of Judgement gibi yapımlarda güzel tecrübeler sunmakta. İnanmak görmekten geçer felsefesini taşıyor. Tek kelimeyle fantastik olacağını söyleyebilirim. E3 fuarında kamera teknolojisini kullanan bu cihazlardan birini gördüm ve süper olduğunu düşünüyorum. Çıkış tarihi yanlış hatırlamıyorsam Mart ayında olacak.MK: PS3, eski Eye Toy ve PS2 kumandası ile de uyumlu olacak mı?
SF: Eye Toy’un ilk versiyonu ve yeni versiyonu için geri uyum özelliği olacak. Kumanda için ise geri uyum söz konusu değil. PS3 için üretilen yeni kumandada kablosuz teknoloji kullanılıyor. Kablosuz kumanda oldukça yeni bir teknoloji. Kablolu bir kumanda ile cihaza bağlanmak mümkün değil. PS2 kumandası ise kablolu olduğu için geri uyum olanağı olmayacak.
MK: Yeni nesil konsollar arasında en büyük savaş, kumandalar cephesinde yaşanıyor. PS3 kumandasının muadillerine göre ne tür avantajları var?
SF: En büyük avantajı, aynı anda bir oyunu oynayabilecek oyuncu sayısı olacaktır. PS3’ün yeni kablosuz kumandası oyuna 7 kişinin bağlanmasına olanak tanıyor. Kablosuz kumanda sayesinde her yönde tam kontrol sahibi olabileceksiniz. Oyun kontrol dünyasına hissetmek olarak da adlandırılabilecek yepyeni bir kavram getiriyor. Yapımda geçen dinamizmi oynarken hissedebileceksiniz. Tabii tüm dünyada değişik formatlara sahip kumanda türleri üretilmekte. Önemli olan sahip olduğumuz kumandaya uygun oyun türleri üretip, onun avantajlarını da kullanarak farklı tarzlar geliştirmektir.
MK: PS3’ün hareket algılayıcı kumandasının titreşim özelliğinin olup olmayacağı tartışma konusu oldu. En son yapılan açıklamalarda bunun mümkün olmadığı söyleniyordu. Bu konuda herhangi bir gelişme var mı?
SF: Hayır, PS3 kumandası titremeyecek. Bunun sebebi ise aynı anda hem titreme özelliğinin hem de hareket algılayıcılarının aynı anda çalışmamasıdır. Hareket algılayıcı özelliğine sahip bir kumanda, titrediği zaman oyuna gönderdiği çıkış sinyalleri zarar görüyor ve oynanabilirlik mümkün olmuyor.
MK: Oyun kumandaları geliştiren bir mühendislik firması, bir kumandanın aynı anda hem hareket algılayıcı hem de titreme özelliklerini yerine getirebileceğini, hatta istendiği taktirde böyle bir kumandayı üretebileceklerini iddia etmişti. Sony böyle bir uygulama içerisine neden girmedi?
SF: Böyle bir durumdan şahsen haberdar değilim. Dünyada kumanda üretimi yapan çok sayıda firma var. Çok azı gerçekten güzel işler çıkartıyor, çoğunluğu ise onlar kadar başarılı değiller. Doğal olarak büyük iddialarda bulunanları da oluyor ama iş üretmeye gelince aynı kararlılığı gösteremiyorlar. Bahsettiğiniz kablosuz kumanda tartışması uzun süre konuşularak bir fenomen hâlini aldı. Oynadığınız oyunun sizin için güzel bir tecrübe olması, kullandığınız kumandaya bağlıdır. Örneğin üçüncü parti bir firma tarafından üretilen ve güvenilir olmayan bir hafıza kartının bozulduğunu düşünün. Bütün oyun zevkiniz kaçacak, güveniniz kalmayacaktır. Sony Teknoloji ve Üretim Prosesleri firması olarak, bütün ürünlerimizi yüksek standartlar dahilinde üretiyoruz. Bu yüzden bu tip planları gözden geçirmeden önce çok dikkatli oluyoruz ve yeni bir teknolojiyi resmi lisanslarını almadan kabul etmiyoruz. Bahsettiğiniz teknolojide de bu tip standartlar henüz sağlanmış durumda değil.MK: PS3 platformuna özel oyunların duyurularını merakla takip ediyor, sabırsızlıkla yeni haberleri bekliyoruz. Sizin bilip de bizim bilmediğimiz yeni bir başlık var mı?
SF: Şu an aklıma ilk gelen isim muhtemelen sizin de bildiğiniz Eye of Judgement’tır. Onun dışında bildiğim başlıklar E3 fuarında da isimleri sürekli anılanlardır. Yeni isimler henüz eklenmedi.
MK: PlayStation 3’ün ömrü ne kadar olacak?
SF: PS3 ne kadar mı yaşayacak? Siz kaç yıl yaşamayı umut ediyorsunuz? [Gülüşmeler] Uzun yıllar yaşarsınız umarım.
MK (Melih): Şanslıysam 50 yıl daha yaşamayı ümit ediyorum.
SF: O zaman ben de 70 yıl düşünüyorum. [Gülüşmeler] Cevabı oldukça zor bir soru sordunuz. Son ürünümüz uzun süredir piyasada ve hâlâ gelişmeye devam ediyor. Henüz PS3 çıkmadan PS4 hakkında tahminlerde bulunmak doğru olmaz. Farklı konsolların, formatların bulunduğu geçmişe dönüp baktığımızda Sony PlayStation olarak oldukça şanslı ve mutlu hissediyoruz. Şu ana kadar iki değişik ürün ve format çıkardık: PlayStation 1, PlayStation 2. Özellikle PlayStation 2’ye baktığımızda şu ana kadar çıkmış bütün konsollardan daha uzun bir ömre sahip olduğunu görüyoruz. Türkiye, Güney Afrika, Orta Doğu gibi bölgelerde popülaritesini ve gelişimini koruyarak yaşam çemberini genişletmeye devam etmektedir. Ürünlerimiz Japonya ve Amerika bölgelerinde ömrünü bitirse bile, SCEE, Sony Computer Entertainment Europe olarak çalışmalarımızı devam ettiriyoruz çünkü Türkiye gibi büyük marketlerde gelişimlerini sürdürüyorlar.
MK: Playstation 4 için çalışmalar yapılmaya başlandığı yönünde söylentiler dolaşıyor. Bunların doğruluk payı var mı?
SF: Açıkçası buraya gelirken PS4 hakkında bir soru beklemiyordum. [Gülüşmeler] Verebileceğim tek bir cevap var, o da mantık yönergeleri dâhilinde olacaktır. PS4 söylentileri henüz kuramsal konuşmalar üzerine kurulu. Phil Harrison (SCEE, İdari Başkan Yardımcısı), bir röportajında PS4 üzerine yorumlarda bulunmuştu ancak yaptığı açıklamalar tamamen geleceğe yönelik tasavvurlardı. Büyük firmalarda uzun soluklu bakış açıları, düşünceler olmak zorundadır. Yeni bir PlayStation versiyonu için kuramlar, söylentiler her zaman mevcut olacaktır. Yeni bir konsol çıkartmak için yeni bir teknoloji geliştirmek gerekiyor. Bu başka bir tartışma konusudur. Bu arada bir konuya daha değinmek istiyorum. 2-3 yıl kadar önce rakiplerimizden biri yeni bir ürün geliştirdi. Tüketicinin henüz hazır olmadığı bir teknoloji çıkardılar, sonrasında ise işler karıştı ve vermek istedikleri mesajdan uzaklaştılar. PS2, kullanıcıları her yönden tatmin etmeye devam eden bir teknolojiye sahip. PS3 çıktığında, teknolojik açıdan birçok özelliğe sahip olacak ve hatta Türkiye’deki kullanıcıların büyük bir kısmı (hepsi değil) bu özellikleri kullanmayacak dâhi. Teknolojinin kullanım alanlarını anlamak, bu teknolojinin ne kadar kullanıcı tarafından erişilebilir olduğunu bilmek çok önemli. Bir ürünün başarıya ulaşması için önemli bir pazar kitlesine sahip olması gerekmektedir. Geniş banda sahip bir kullanıcı kitlesi, HD kullanabilen bir pazar kitlesi ve blu-ray kullanan bir topluluk olması lazım. Tüketicinin ihtiyacı yokken yeni teknolojiler geliştirmek çok mantıklı değil ancak üretici ve geliştiricilerin bu vizyona sahip olmaları doğaldır.MK: Türkiye’nin büyüyen bir pazar olduğunu söylemiştiniz. Satış rakamları olarak Türkiye’deki beklentileriniz neler?
SF: Türkiye tahmin edilmesi zor bir ekonomiye sahip. Ekonomik dengeler sürekli değişiyor, problematik bir para biriminiz var. Vergiler ve ithalat kesintileri sorunlar oluşturuyor. Bu tür sıkıntıların arkasına saklanmak istemiyorum ama şu anki durum yeni teknolojinin Türk ekonomisi için pahalı olacağını gösteriyor. Bu yüzden, Türkiye’deki satış rakamlarında büyük bir patlama beklentisi içerisinde değilim ama istikrarlı bir istatistiksel artış çizgisine sahip olacağımızı düşünüyorum. Başlangıçta hardcore kullanıcılarla gelişecek olan satış rakamları, fiyatlar düştükten sonra daha da artacaktır. İlk yıllarda fiyatların düşmesi mümkün olmayacaktır çünkü yeni teknolojilerin geliştirme ve üretim maliyetleri çok yüksektir. Bu durumda pazarın büyük bir kısmına başlangıçta cazip gelmeyecek rakamlar sunmak zorunluluk oluyor ama eninde sonunda fiyatlar uygun seviyelere düşecek ve market gelişmeye başlayacaktır. Şu an rakamsal anlamda verilere sahip değilim ancak başlangıçta makul miktarlarda olan istatistikler, yakın zaman içerisinde büyümeye başlayacak. Bu sürenin de 18 ay ile 2 yıl arasında değişeceğini düşünüyorum. PS2’de sahip olduğumuz gibi oldukça sağlıklı bir marketimiz olacak. PS2 şu anda PS1’in sahip olduğundan yüzde 20 oranında daha geniş bir tabana sahip. Aynı gelişimin PS3 ile PS2 arasında, daha da fazla olacağını arzuluyorum.
MK: PSP ve PS3 arasında oynanabilirlik anlamında nasıl bir işbirliği olacak? PSP’nin alternatif kullanım alanları hakkında biraz bilgi verebilir misiniz?
SF: PS3 ve PSP birbiriyle bağlantılı olarak kullanılabilecek. PSP, PS3’e bağlanarak yarış oyunlarında dikiz aynası görevini üstlenmek gibi işlevlere sahip olacak. Farklı bir şeyler denemek isteyenler için PSP’yi tavsiye ediyoruz. El konsolları içerisinde çok iyi bir yere sahip. Hâlen gözden kaçan bir çok özelliği bulunuyor; fotoğraf gösterimi, video izleme fonksiyonları gibi. Farklı olanaklar ve zevklere sahip kullanıcıları daima göz önünde bulunduruyoruz. Önümüzdeki yıl PSP kullanıcılarına yönelik GPS (Japonya çıkışı Aralık ayında) sisteminin çıkacağını duymuşsunuzdur. Dünya şehirlerini magazin boyutunda tanıtan içerikler üzerinde de çalışmalar devam ediyor. Görüldüğü gibi sadece oyun üzerine kurulu bir sistem değil, aynı zamanda eğlendirmeye yönelik.
MK: Türk oyun geliştiricilerinin sayısı her geçen gün artmaya devam ediyor. Bununla birlikte konsollar için oyun geliştirmek istediklerinde, bazı engellerle karşılaştıkları söyleniyor. Bu konuda çalışmalarınız, planlarınız var mı?
SF: Eskiden düzenli hardcore oyuncular için bir çeşit geliştirme aracımız vardı. PS3’te de buna benzeyen, henüz isim vermediğimiz bir aracımız olacak. Bu sayede yeni fikirlerini geliştirip test etme olanakları olacak ve yeni oyunlar geliştirebilecekler.
MK: Türk oyuncuları ve konsol severlerine iletmek istediğiniz herhangi bir mesaj var mı?
SF: Sony PlayStation olarak son yıllardaki başarılı gidişten çok memnunuz, bu büyümenin önümüzdeki yıllarda artarak devam edeceğini umut ediyoruz. Türk oyuncuları için cazip, heyecan verici ürünler geliştirmek için çalışmalarımıza devam edeceğiz. Tecrübeli kullanıcıları memnun etmek için ise PS3’ün cazip kullanım alanları üzerinde çalışmalarımız devam edecek. Başlangıçta PS3’e yönelmek istemeyen kullanıcı grubu için ise PS2’yi tavsiye ediyoruz. Kasım ayında bu platform için de yeni bir ürün grubu duyuracağız. Türkiye pazarına yönelik, Türkiye’deki bayan kullanıcılar için de oyunlarımız olacak. Bayan kullanıcıların oldukça ilgi gösterdiği eye toy’a yönelik yeni oyunlarımız olacak. Büyümekte olan Türk marketini cesaretlendiren, destekleyen çalışmalar yapmak, ürünlerimizden korkmamalarını sağlamak istiyoruz. Amacımız bu yönde ilerlemeye devam etmektir.
