Orijinal oyun alanlar iyi bilirler ki orijinal bir oyunu almanın hissiyatı başka. Bugün çoğunlukla – özellikle ülkemizde belirli sebeplerden dolayı – korsana yönelen kullanıcılar, firmaların baş belası olmaya devam ediyor. Oyun satışlarını son derece etkileyen korsan indirimlere çare arayan firmalar, yıllardır çeşitli şekillerde kendi kopya koruma sistemlerini kullanmaktadırlar ve kullanmaya devam ediyorlar. Scene grupları tarafından kırılan bu koruma sistemlerinin hep bir yenisi çıkıyor ve bu döngü sürekli devam ediyor. Aslında oyunlarda karşılaştığınız bazı “bug” görünümlü sahneler oyunun hatası olmayabiliyor. Bir başka şekilde ; oyunda karşılaşılan bazı durumlar yapımcıların hatası değil, bu durumlar firmaların sizin korsan kullanmanızdan dolayı size hazırladığı – güldürmeyen – ufak tefek şakalar.
Korsan oyun indirip oynayanlar iyi bildiği “crack” teriminin bir de ilacı mevcut. Bilmeyenler için belirtmek gerekirse bunun adı “ DRM “ ; yani “Digital Rights Management”. Türkçesi “ Dijital Haklar Yönetimi “ olan konseptin amacı belli. Oyun içerisinde herhangi, en ufacık bir şey firmaya aittir ve firmalar bunu yasal prosedürlerle koruma altına alırlar. Crack ise yasa dışı olan, indirdiğiniz lisanslı olmayan veya yarı lisanslı olan korsan dosyaları, orijinal yaparak sizin o programı veya oyunu orijinalmiş gibi kullanmanıza yarayan sistemdir, biliyorsunuz. Bu sebepten dolayı oyunun dağıtımı, firmaların kontrolünden çıkıyor ve firmalar para kazanamıyor. Biliyoruz ki oyunculara kötü davranan firmalar da var – bu davranışlardan birkaçını sayarsak oyunu tam bitirmeden piyasaya sürmek, oyunu yenilememek, yama çıkmaması, vb. – ve bu firmalar her ne kadar da hak ediyor desek de günlük hayatta, etik olarak yapılmaması gereken bir şey, ama dürüst olalım ; birçoğumuz zamanında korsan oyunlar ve programlar indirdik ve bundan keyif aldık.
Peki, indirdiğiniz korsan oyunlarda bazı istenmeyen olaylarla karşılaştığınız oldu mu hiç? Mesela kırmızı bir akreple karşılaştınız mı veya oyununuz 30.saniyede aniden çöktü mü? Türkiye’de ve Dünya’da zaman zaman bu durumlarla karşılaşıldı ancak biz bunu hep bug zannedip, suçu firmaya attık. Halbuki bunlardan bazıları zekice planlanmış firmanın tuzaklarıydı. Bu koruma sistemleriyle orijinal oyun almaya yönlendirmeye çalışmak ne kadar doğru orası tartışılır ancak kimilerine göre gerçekten doğru bir durum, kimilerine göre çok yanlış bir hareket. Asıl konuya gelecek olursak, bazı oyunlar var ki – karşılaşan kişiler bunları hatırlayacaktır – illallah ettirip kendisinin illa orijinal sürümünü aldırttı. Bu konunun eğlenceli kısmı ise şimdi sizlerle : “ Oyunlardaki çeşitli kopya koruma sistemleri ve oyuncular hangi oyunlarda tuhaf durumlarla karşılaştı, bir bakalım. “
Red Alert 2
Westwood Studios tarafından bizlere sunulan efsane oyunlardan biri olan Red Alert 2, korsan oynayanlara – oyunun versiyonlarına bağlı olarak – güzel iki sürprizle karşılık vermişti. Eğer oyun sizin korsan oynadığınızı fark ederse, size iki şekilde sonuç veriyor. Birincisi, oyuna başladıktan otuz saniye sonra merkeziniz patlıyor ve otomatik olarak savaşı kaybediyorsunuz. İkinci olarak ise oyunun bir görevinde askerlerinizle beraber haritayı keşfetmeye başlıyorsunuz ve yaklaşık 10 saniye sonra askerleriniz aniden ölüyor ve görev bitirilemez oluyor. Her iki şekilde de oyun bir şekilde oynayışınızı engelliyor.
Serious Sam 3 BFE
Croteam tarafından geliştirilen FPS oyunu Serious Sam 3 BFE, ilginç bir DRM ile oyuncuların karşısına çıkmıştı. Oyunun bir bölümünde tünelden geçerken bir anda kırmızı akreple karşılaştığınız oldu mu? Eğer olduysa, oyunu kesinlikle korsan olarak oynuyorsunuz. Bilmeyenler için belirtelim : Oyun eğer oyuncunun korsan versiyonu oynadığını anlarsa, onun karşısına ölümsüz ve olağanüstü hızlı bir akrep çıkartıyor. Bu akrep, bölümü size hiçbir şekilde oynattırmıyor ve kesinlikle ölüyorsunuz.
Batman: Arkham City
Batman serisini bilenler bilir. Serinin son oyununu burada da bir kez daha PC oyuncuları için kınarsak, bu yapımı ele almayı unutmadım. Rocksteady Studios tarafından geliştirilen Batman oyununda ilginç bir DRM mevcut. Oyunun korsan sürümünde Batman ne yazık ki süzülemiyor ve gaz odalarına düşüp ölüyor. Bu yüzden oyun geçilemez oluyor ve orijinal almak zorunda kalıyorsunuz.
Crysis Warhead
16 Eylül 2008’de piyasaya sürülen Crysis Warhead, ilginç bir DRM ile karşımıza çıkmıştı. Açıkçası biraz ilginç ve naçizane bir koruma ya da cezalandırma sistemi olan bu sistemde eğer oyun korsan oynadığınızı anlarsa, silahınızdan mermi yerine tavuk atıyor. Evet, yanlış duymadınız ; tavuk atıyor ve rakibinize hasar vermiyor. Bu sebepten dolayı bölümü neredeyse geçmeniz imkansız hale geliyor.
Gta San Andreas
Rockstar Games’in efsane yapımlarından biri olan Gta San Andreas, bir başka DRM’e sahip olan oyunlardan biri. Oyunun korsan sürümlerinde Big Smoke ile motorlu bir görevde başımız derde giriyor. Rusları öldürdüğümüz görevde, görevin ara sahnesinde Big Smoke ve biz motora biniyoruz ve anında motor patlıyor. Motorun patlamasıyla beraber ara sahnede olduğumuz oyun oyun da kilitleniyor. Güldürmeyen ilginç firma şakalarından biri olan motor patlamasının yanı sıra, bazen de oyunun bir anda donduğu anlar olabiliyor.
Earthbound
1994 Japon yapımı olan Earthbound, bana garip gelen ama pek de ilgi çekmeyen oyunlardan biri ancak DRM’i oldukça ilgi çekici. Eğer oyun sizin korsan oynadığınızı anlarsa, korsan sürümde haritada gezerken önünüze rastgele bir düşman çıkıyor ve orijinal oyundaki düşmanlardan daha zorlar. Üstüne üstlük bu düşmanlarla savaşırken bir de oyun kendi kendini resetliyor. Bu sayede oyun böyle sonsuz bir döngüye giriyor ve ilerleyemiyorsunuz. Oyunun diğer bir sürprizi ise oldukça acımasız. Earthbound yapımcılarının korsan versiyon için hazırladığı bu sistemde, oyundaki bütün kayıtlı oyunlarınız siliniyor ve sıfırdan başlıyorsunuz.
Mirror’s Edge
Atlamalı zıplamalı oyun severler için güzel bir yapım olan Mirror’s Edge, oyun camiasında iyi oyunlardan biri görülüyor. 11 Kasım 2008’de piyasaya sürülen yapımda sağlam bir DRM mevcut. Bu kopya koruma sisteminde, eğer oyununuz korsan ise oyun atlama sırasında ağır çekime giriyor ve uzak mesafedeki yere atlayamıyor. Sonuç olarak ölüyorsunuz ve hiçbir şekilde devam edemiyorsunuz.
GTA IV
Niko’ya eşlik ettiğimiz GTA IV’te bir ara çözülemeyen bir sorun mevcuttu. Bu sorun ; daha doğrusu bu kopya koruma sisteminde, oyunun kamerasında sürekli bir baş döndürücü şekilde hareketlenme oluyor ve bu dönme hiçbir şekilde önlenemiyordu.
Spyro 3 – Year of The Dragon
Sevimli ejderhaların dünyasına konuk olduğumuz oyunun bir bölümünde korsan indirdiğinize dair bir mesaj çıkıyor ve yapım size korsan oynadığınızı bildiğine dair bildirim veriyor. Oyunda ayrıca bu mesajı aldıktan sonra tecrübe puanı kazanamıyorsunuz.
The Talos Principle
Düşünün ki, oyunda asansörden çıkarken birden yarıda kalsın ve oyunda eğer no-clip gibi bir hile yoksa oyuna devam edemeyin… Evet, işte bu oyun böyle bir koruma sistemine sahip, resmen yarı yolda kalıyorsunuz.
Assasin’s Creed
Altair rolünü üstlendiğimiz Ubisoft’un efsanevi oyunu Assasin’s Creed de korumalı oyunlar listesine giren bir proje. Ubisoft’un kopya koruma sistemi konusunda hassas olduğunu biliyoruz ve bu hassaslığını oyunlarına yaydığını da. Peki Altair’in oyununda nasıl bir koruma sistemi var, bir bakalım.
Oynayanlar bilecektir, oyunun ilk korsan versiyonlarında bir çökme sorunu vardı. Peki çökme sorunu nerede yaşanıyordu? Oynayanlar bu soruyu hemen bildi : Kudüs. Oyunda, Kudüs’e tam girecekken oyun çöküyordu ve oyun oynanamaz bir hale geliyordu, bu yüzden de oyunu orijinal almak zorunda kalıyordunuz.
Michael Jackson – The Experience
Ünlü pop şarkıcısının dans oyununu hatırlayanlar olacaktır. Bu yapımın korsan sürümünde, FIFA 2010 Dünya Kupası’ndan bildiğimiz Afrika’nın Vuvuzelalar’ı başımızı şişiriyor. Jackson’ın şarkılarının arka planda çalıp dansa başladığımız sırada bu Vuvuzelalar da bize eşlik ediyor ve inanılmaz derecede rahatsızlık yaratıyor.
God of War 2
God of War 3: Remastered’ı bir kenara bırakalım, geçmişe bir bakalım. Konumuz DRM konusu, karıştırmayın yeni oyunu şimdi. Her neyse. God of War 2’de konsolcuların isyan ettiği bir sorun mevcuttu ama tabii ki oyunu korsan edinenlerdi bu kişiler. Oyunda kanatla köprüden uçacağınız kısımda köprüye ne yazık ki erişemiyorsunuz ve ölüyorsunuz. Bunun dışında oyunun bazı yerlerinde senaryo ilerlemiyor ve yine oyunu bitiremiyorsunuz.
Grand Theft Auto: Vice City
Bu çok klasik bir kopya koruma sistemidir, çoğu kişi bilir. İkinci şehre geçerken oyuna ara bir ekran giriyor ve oyun çöküyor.
Operation Flashpoint
Kendisi, oyun camiasında zor oyunlardan biri sayılıyor ancak bazı oyuncuların “aşırı zor” dediğini duymuştuk. Bu “aşırı zor” diyen oyun severlerin birçoğu muhtemelen oyunun korsan sürümünü oynuyorlardı. Flashpoint’in korsan sürümünde, oyun ilerledikçe düşmanlarınız daha güçleniyor ve siz daha da güçsüz hale geliyorsunuz. Bu yüzden oyun aşırı zorlaşıyor.
Dark Souls 2
Dark Souls 2’nin istisnai bir yapısı var. Bu koruma sistemi korsana yönelik bir koruma sistemi değil. Yapımcılar, oyunu ilk olarak Japonya’da piyasaya sürdüler. Bilindiği üzere oyunlar genellikle ilk olarak Japonya’da çıkar ve ardından diğer yerlerde piyasaya sürülür. Japonya’da çıkan Dark Souls 2’yi, Kuzey Amerika’daki bir oyuncu kendi ülkesinin çıkış tarihinden önce elde eder ve oynarsa, oyun ona küçük bir sürpriz yapıyordu. Bu oyuncular, 145.seviye bir “Black Phantom” ile karşılaşıyordu ve bu kara savaşçı onu anında öldürüyordu.
Settlers 3
Bu oyunun korsan versiyonunda üreticileriniz demir yerine domuz üretiyor.
Diablo III
Gecelerden insanları kuyruğa sokan yapım Diablo III de Blizzard tarafından korunan oyunlardan biri. Ancak bu koruma diğerleri gibi pek de olumlu bir sonuç vermemişti. Oyunun orijinal oynayanlarını bile etkileyen bu koruma sistemi, oyunu korsan oynayanların dosyalarını kendi sunucularından değiştiriyordu ve onları tıpkı Diablo’daki gibi benzersiz haritalarda oyuna başlatıyordu. Diablo III, sunuculardan korsan oyuncuların dosyasına dosya yerleştirdiği için, sunucu kasmaları veya sunucu çökmeleri yaşanıyordu.
Diablo
Diablo III’te bahsettiğim üzere, bunda da aynı yapı mevcut.
Game Dev Tycoon
En iyi DRM’İ en sona sakladım. Bu oyun, o kadar net bir empati mesajı veriyor ki korsan oynayan oyunculara, ancak “ bu kadar olur “ dedirten cinsten. Haberlere bile çıkan bu koruma sistemi, sizin oynamanıza bir etki etmiyor ancak sonuç hep aynı çıkıyor : Batıyorsunuz!
Bu oyunda oyun geliştiriyorsunuz ve ufak bir noktadan büyük bir idol haline gelip, dünyaca ünlü firma oluyorsunuz. Oyunlarınız değerlendiriliyor ve puan veriliyor. Yapımınızın gelişimi bittikten sonra oyununuz satılmaya başlıyor. Korsan sürümde ise her şey buraya kadar aynı ancak kazın ayağı öyle değil. Korsan sürümde oyununuz ne kadar iyi olursa olsun, ne kadar çok puan alırsa alsın, oyuncular sizin oyununuzu korsan indiriyor ve batıyorsunuz. Eh, bu kadar emek verildiği halde batmak korsan oynayan kişilere dokunmuş olsa gerek. Oyun bununla da kalmıyor ve battığınızı anladığı an şöyle bir mesajla oyunu kapatıyor : “ Firmanız, oyununuzun korsan indirilmesinden dolayı satış yapamadı ve battı. İşte biz de bundan mağduruz ve lütfen oyunumuzu korsan indirmeyin. “ Bu oyunun yapımcılarını tebrik ediyorum, empati denilen şey işte bu.
Yazı burada sona eriyor ve okuduğunuz için teşekkür ediyorum. Burada olmayan ancak sizin bildiğiniz DRM’ler varsa lütfen yorumlarınızda eksik etmeyiniz.
