Anime ve manga köşemin üçüncü bölümünde ne yapayım, ne yapayım diye düşünüyorum bir haftadır. Geçen hafta filler bölümlerle ilgili size birkaç bilgi vermiştim. Ayrıca kadınlara ve erkeklere hitap eden anime türlerine de değinmiştim. Şu konuda anlaşalım, kimi zaman şu “kadınlara hitap eden animeler” türü var, işte ben onlara karşı çıkanlardan biriyim. Terim olarak doğru tanımlamalar yapsalar bile, neden şu kadınlar ve erkekler tartışması bitmez anlamıyorum. Animeye bile girmiş bu tartışma. Neyse konudan sapmadan devam edeyim.
Bu hafta anime ve mangada en çok karşılaştığımız bazı terimlere değineceğim. Hani şu altyazılarda gördüğümüz ve bir türlü çevirisi yapılmayan –chan’lar, -sama’lar, -dono’lar var ya, bu hafta da bunlara değinelim istedim.
Sevgi ve saygı bir araya gelirse
Birçok anime ve mangada karşı karşıya kaldığımız bazı yabancı terimler vardır. Kimi zaman bunları kısaltılmış olarak görürürz, kimisiniyse “-“ işaretiyle isimden ayrı tutulmuş olarak görürüz. Bunlara verilebilecek birçok örnek vardır. Anime ve mangalardaki görsel örneklerden giderek, sizlere yabancı kaldığınız ve aslında anlamlarının çok basit olduğu terimleri anlatacağım. İlk örneğimizle başlayalım.
Sayounara Zetsubou Sensei
Sensei terimi hemen hemen her anime ve mangada karşımıza çıkan bir kelime haline gelmiştir. (“Sensee” diye okunur). Öğretmen anlamına gelir, aynı zamanda usta anlamında da kullanılır. Kimi zaman bazı anime ve mangalarda çevirisi yapılmaz ve altyazılarda veya mangadaki Türkçe yazılmış içeriklerde, sensei olarak terimin yazıldığını görürsünüz. Özellikle Naruto’yu okuyanlar ve izleyenler çok iyi bilirler. Kakashi Sensei bilinen karakterlerimizden biridir.
Bu tokattan sonra Naruto’nun neler yaptığını öğrenmek için animenin tamamını izleyebilirsiniz. Asıl konumuza dönecek olursak, video içerisinde kullanılan Sakura-chan kısaltmasının anlamı neydi? –chan daha çok kızlara söylenen ve şahsın kendisinden tecrübesiz ya da kendisiyle denk gelen kişilere hitap ederken söylediği söz anlamına gelir. Çocuksu bir sevimlilik duygusu verir. Kısacası Naruto, bu video içerisinde Sakura-chan terimini kullanarak, hem samimiyetini hem de Sakura’yla denk olduğunu vurgulamaya çalışıyor. Fakat görünen o ki Sakura, Naruto’ya karşı pek de samimi davranamıyor.
Bu güzel örnekten sonra, diğer kısaltmalara geçelim.
Kısa kısa…
Önüne “-“ koyduğum kısaltmalar, ismin sonuna eklenir.
– sama: Yüksek makamlara hitab etme şeklidir. Şahıstan daha yüksek bir makamdaysa isminin sonuna bu kısaltma gelir.
– dono: – sama gibidir. Ama -dono biraz daha tarihsel animelerde geçer. Özellikle Kenshin’in sık sık Kaoru’ya, Kaoru-dono şeklinde hitab ettiğine şahit oluruz.
– san: Kendi sınıfı içinde ama kendinden tecrübeli kişilerle hitab ederken söylenen söz. Kibar bir konuşmanın gerektirdiği her durumda kullanılabilir.
– chan: Makalemin ikinci sayfasında bahsettiğim gibi, daha çok kızlara söylenen ve şahsın kendisinden tecrübesiz ya da kendisiyle denk gelen kişilere hitap ederken söylediği söz anlamına gelir. Çocuksu bir sevimlilik duygusu verir.
– kun: Yalnızca erkeklere söylenen kendinden tecrübesiz yada kendisiyle denk kişilere hitab ederken söylenen söz. Yalnızca mesleki konjontür içerisinde, geleneksel olarak bir erkeğin yapması gereken işi yapan kadınlar için de, çok nadir de olsa kullanılabilir. Aslında dil bilgisi olarak yanlış bir kullanımdır. Mesela, iki kadının arasında yaptığı “bugün de hava ne tuhaf abi ya” konuşma gibi.
Senpai: – san ekine benzerdir. Kendi alanında yüksek kişilere denir. Daha çok okullarda, sınıfça daha küçük öğrencilerin kendilerinden daha büyük sınıflara “sempai” olarak hitap etmesi olarak kullanılmaktadır. Ayrıca iş yerlerinde, işe yeni başlayan kişiler de kendilerinden daha deneyimli olan iş arkadaşlarına bu şekilde hitap edebilir.
Kohai: Kohai de senpai’nin tam tersidir. Bir kişi sizin senpai’nizse sizde onun kohai’si oluyorsunuz, sizin ona saygı göstermeniz onun da size deneyimleri sayesinde yardımcı olması beklenir.
(Not: Japonca’da ou harf bileşimi “oo”, ei harf bileşimi “ee” olarak okunur. Bu yüzden Sensei “Sensee”, Sayounara “Sayoonara” olarak okunur.)
Sıra geldi, haftanın tavsiyelerine.
Death Note
Türkçe’de Ölüm Defteri adını alan ünlü anime 2003 – 2006 yılları arasında gösterilmiştir. 12 cilt sayısı olan Death Note, hem dram hem de fantastik bir anime olarak bilinir. Korku, polisiye ve doğaüstü olmasıyla birlikte hem filmi, hem de mangasıyla da sevilen yapıtlardan biri haline gelmiştir. Death Note, manga olarak başlamıştır. Haftalık Shonen Jump adlı bir dergide Aralık 2003’ten Mayıs 2006’ya kadar yayımlanmıştır. Toplam 108 bölümden oluşur. Sonrasında bu bölümlerden canlı bir film oluşturulur. Japonya’da 17 Haziran 2006 ve 3 Kasım 2006 tarihlerinde yayımlanmıştır ve ayrıca da bir animeye uyarlanır. Anime serisi Japonya’da 3 Ekim 2006 tarihinden 26 Haziran 2007 tarihine kadar yayımlanır.
Anime ve mangasının Konusu, zeki bir öğrenci olan Yagami Light ve onun yanında yer alan shinigami Ryuk etrafında döner. Bir şinigami olan Ryuk, Şinigami Dünyası’nda hep aynı şeyleri yapmaktan sıkılmıştır ve eğlenmek için sahip olduğu iki Ölüm Defteri’ nden birini dünyaya atar. Haberlere yansıyan cinayetlerden ve haksızlıklardan bıkan Light, bir gün bu defteri bulur. Defteri açtığında kurallarını okumaya başlar. İlk dikkatini çeken cümle şudur: “Bu deftere ismi yazılan kişi ölür.” Bundan sonrasında olaylar gelişir ve Light elindeki defterin gücüyle yepyeni bir dünya yaratma peşine düşer. Halk tarafından Yagami Light’a “Kira” (Katil) ismi verilir. Bazı insanlar Kira’yı adalet adına yaptıklarından dolayı desteklerken, bazı insanlarsa bunun insanlık dışı olduğu gerekçesiyle Kira’yı desteklemez.Kira’nın bulunması için başlatılan soruşturmaya “L” isimli bir dedektif dahil edilir ve ikisi arasındaki soğuk savaş başlar.
One Piece
1997’den beri haftalık Shonen Jump dergisinde yayımlanmaktadır. Şu an toplamda 583 bölümü vardır ve devam da etmektedir. Manganın şimdiye kadar ki kopyaları 140 milyonun üzerinde satmıştır. Şu an 23 ülkede 16 farklı dilde basılmaktadır ve anime serisi de 20 ülkede 13 dilde yayınlanmaktadır. Anime ve manganın genel konusu ünlü korsan kral Gold Roger ile başlar. Yaşadığı dünyadaki her şeyi elde eder, yakalandığında idam edilirken de tüm servetinin Grand Line’da olduğunu söyler. Yalnız Grand Line’a girmeyi bırakın, oraya varmak bile ölüme davetiye açmak demektir. Buna aldırmayan yüzlerce kahraman, serveti ele geçirmek için bu korkunç yolculuğa çıkar.
Asıl kahramanımız Monkey D. Luffy’dir. Korsan Kral olmak ve One Piece denen kimsenin bilmediği, görmediği hazineyi ele geçirmeyi küçüklüğünden beri hayal etmektedir. Kazara şeytan meyvesi (Akuma No Mi) yemiştir. Yediği meyve onu lastik bir çocuğa çevirir. Bu olaydan yıllar sonra Luffy denize açılır. Yolculuğu sırasında ekibini toplamaya başlar ve One Piece’i bulmak için Grand Line’a doğru giden, birbirinden komik ve bir o kadar da heyecanlı yolculuğuna başlar.
