Sezonun en çok beklenilen oyunu Championship Manager 4, nihayet “beta demo”su ile aramıza geldi. 1,5 yıllık bir aradan sonra bir çok kez ertelenmenin ardından çıkan yeni CM 4, her zamanki gibi bütün muhteşemliğiyle karşımızda. Championship Manager 4 ile CM’ de bir çok yeniliğin olduğunu gördük. Aynen CM 97/98’den CM 3’e geçtiğimiz zaman olduğu gibi.
Yeni oyunda yeni özelliklerin yanı sıra yeni ligler ve dil seçenekleri de geldi. CM oynayanların bildiği gibi Türkiye Ligi üçüncü sezonunu doldururken Türkçe dil seçeneği oyunda yok. Çince, Japonca, hatta Lehçe bile eklenmiş durumda. Bunu üzerine Türkçe’nin neden olmadığını araştırdık ve acı bir de gerçek öğrendik. Türkiye’de CM bugüne kadar hep korsan CD halinde satıldığından dolayı Türkçe eklenmiyor. Evet, bir sene hatta bir buçuk sene oynayacağımız oyuna çok gördüğümüz paraları belki de hiç giymediğimiz bir giysiye rahatlıkla verebiliyoruz.
Ancak oyunu aldığımızda Türkçe’nin olmaması hiç olmayacak anlamına gelmiyor. Geçen seneden de hatırlanacağı gibi Turksportal Interactive CM 01-02 versiyonunu Türkçeleştirdiği gibi bu seferde bu işe kafa yoracak.
Championship Manager’da bu sezon 39 ülkenin 88 ligi olduğunu görmekteyiz. Geçen oyuna göre Meksika, İsrail, Kolombiya, Çin, Güney Kore, Güney Afrika, Singapur, İsviçre, Avustralya gibi liglerle dünyanın dört bir yanında takım yönetme zevkini yaşayabileceksiniz. Liglerle ilgili ufak bir bilgi daha var, CM 01-02’de oyunda Avrupa, Asya, Güney ve Kuzey Amerika ve hatta Avustralya’dan ligler bulunmaktaydı. Artık Güney Afrika ile Afrika’dan da lig yönetme imkanımız bulunuyor.
88 Ligde ortalama 15 takım olduğunu düşünsek yuvarlak hesap 1300 takım ediyor. Evet CM 4’te tam 1300 değişik takım yönetme imkanınız var. Hatta daha da fazla! SI Games’in verilerine göre oyunun veritabanında 200.000 oyuncu olduğu söyleniyordu. Ve de bu 200.000 oyuncunun hepsi gerçek hayatta futbol oynayan insanlar. Zaten bu sayılarla bile gerisini anlatmasak ta CM 4 takdire şayan bir oyun oluyor.
Gerekli Donanımlar
Gelelim şimdi CM 4 oynamak için nasıl bir bilgisayara sahip olmamız sorusuna. Bu devasa oyuncu ordusu en düşük imkanlarda yönetmek için P 600 – 96 Mb Ram ve 1024 x 768 çözünürlükte çalışabilen ekran kartı ve monitör yeterli deniyor. Yani bir çok 1 Mb’lık ekran kartları ile 15 inçlik bir monitör yeterli oluyor. SI Games’in ve Turksportal’ın forumlarında okuduğumuz üzere AMD K6’sı olan CM severler CM Demoyu oynayamadılar. Zaten CM 01-02’nin yanında gelen kılavuzunda da (orjinallerde) oyunun AMD işlemcilerinde bazı sorunlar çıkartabileceği rivayet edilmekteydi.
Yeni Özellikler
Bilindiği üzere SI Games yeni bir CM serisine geçtiğinde bu serilerin devamını getirir. Bu oyunlar diğer oyunlardaki görev paketlerine benzer şekilde eski oyunun devamı niteliğinde olur. Hem görünüş hem de oyundaki kodlar daha önceki oyunla büyük benzerlik taşır. Örneğin CM 2’de bu 2 oyunken CM 3 serisinde CM 3, CM 99-00, CM 00-01 ve CM 01-02 olmak üzere 4 oyun idi. Bu seferde huylu huyundan vazgeçeceğe benzemiyor. Yeni çıkacak oyun bizce birkaç sene içinde çıkacak tüm CM serilerine temel teşkil edecek.
SI Games CM 3 serisindeki uzun süreçte kullanıcıların CM’den görünüm olarak sıkıldığını görmüş ve oyuna “Skin” ekleme özelliğini getirmiş. Aynı Winamp’ta olduğu gibi CM içinde bir çok skin indirilebilecek ve kurulabilecek. Böylece yıllar geçse de biz CM ‘den sıkılmayacağız görünüş olarak.
Bey Kalk Alt Yazı Geçiyor
CM’deki yeniliklerden biri de haberlerin geçtiği bar, bir çok kanalda görmeye başladığımız altyazılar artık CM’ ye de eklenmiş durumda. Bu haber barında oyun içindeki güncel haberler, size gelen teklifler gibi bir çok gelişme takip edebilme şansımız var.
Bize gurur veren bir başka hadise de Dünya Kupası Tarihi sayfasında Türkiye’nin de yer edinebilmiş olması. Hazır Tarih demişken artık liglerin tarihçe sayfalarında kazanan ve ikincinin ardından üçüncülerinde yer aldığın da belirtelim. Ancak üçüncüleri görmek için ligi başlatırken Türkçe’si “Tam Detay” olan “Full Detail” seçeneğinin seçili olması şart. Ayrıca oyundaki turnuvalarda “En çok gol atan kim?”, “En çok seyirci hangi maçta?” gibi istatistikleri görmek içinde bu seçeneğin seçili olması gerekiyor.
Oyundaki yeniliklerden bir başkası da uluslararası turnuvaların geliştirilmiş olması. Artık Afrika Uluslar Kupası, Asya Kupası öncesi ön elemeler eklenmiş, ufak ama benim için önemli bir ayrıntı. Bu arada Kuzey ve Orta Amerika Futbol Federasyonu CONFACAF’ın yeni kupası Gold Cup da unutulmamış. Bunun dışında ne olacağı meçhul olan FIFA Dünya Klüpler Şampiyonası oyundan çıkartılmış. Turnuvalarda söyleyebileceğimiz son şey ise Türkiye’nin Konfederasyon Kupası’nda oynayacağı olması.
Oyunda takımlar hakkında da oldukça gelişme olmuş. Öncelikle 50 oyuncu sınırını göremedim. Demoda Manchester United’da 73 oyuncu bulunmaktaydı. Bir diğer önemli yeniliğimizde artık takımlarımızın Rezerv kadrosu dışında 19 yaş altı kadrolarının da olması. Ayrıca eskiden olan yedi scout ve beş koç kısıtlamasının da kaldırılmış olması da oyuna eklenenlerden.
Yeni oyundaki yenilikler bitmek bilmiyor. Bir başka özellik olarak profili görebiliriz. Artık ikinci oyunumuzdan itibaren kişisel özelliklerinizi tek tek girmek zorunda kalmıyoruz. Yine yeni oyun başlatırken artık bir ülkede hangi ligleri oynayabileceğimiz de belirleyebiliyoruz. CM 01-02’de kısıtlı ülkede sadece en alt lig için olan bu seçenek artık tüm ülke ve liglere yayılmış durumda. Artık istediğimiz ülkenin istediğimiz kadar ligini seçebiliyoruz. Örneğin İngiltere’de First Division’a kadar seçip, Türkiye’den Süper Ligi alabilirsiniz. Değişik varyasyonlar kurabilmek mümkün.
Bu oyunda Asistan ve Koçların önemi de oldukça arttı. Artık istediğimiz koç veya Asistanımızı Rezerv ve/veya 19 yaş altı takımını çalıştırmak için atayabiliyor, Yardımcımıza kontratlarla ilgilen diyebiliyoruz. İsterseniz işim gücüm yok ben mi oynatacağım hazırlık maçlarını deyip bunu da asistanın üstüne atmak mümkün.
Tatile gitme kısmında da önemli gelişmeler var. Eski oyundaki seçeneklerin yanı sıra kovulduğunuz zaman, seçebileceğiniz göreve getirilene kadar tatilden dönme veya belirli bir tarihe kadar tatile git seçeneği de eklenmiş. Özellikle bir sonraki maça kadar tatile git özelliğini hızlıca sezonları geçmek isteyen kullanıcıların sıkça kullanabileceği bir özellik olmuş.
Oyundaki zevki üst noktaya çıkaran bir diğer gelişme de sadece yönetimin sizin hakkınızdaki görüşlerini değil taraftarın da görüşlerini yazıyor. Mesela yeni bir oyuna başladığınızda hangi takıma giderseniz gidin, ilk günlerde taraftar sizin gibi tanınmayan birinin takım başına geldiğinden üzgün oluyor. Ama siz üzülmeyin, kısa sürede taraftarın zevkten dört köşe edebilirsiniz.
Tabii bunu yapmak artık daha da zorlaştı. Çünkü Taktik ve Antrenman Ekranlarında deyim yerindeyse devrim oldu. Özellikle de Antrenmanda.
Taktik ve Antrenmana uzun uzun değinmeyeceğim, çünkü bunu yaparsak Merlin’in Kazanı tarihindeki en uzun yazıyı yazmış olacağım. Fakat illa ki detay diyorsanız Turksportal.net ‘te şu anda Antrenman bölümü hakkında detaylı bir yazı mevcut, Taktik için olanı da belki siz bu yazıyı okuduğunuzda eklenmiş olacak. Sırf antrenman bölümünü anlatan yazı bile bu okuduğuz yazı kadar uzunlukta!
Evet artık CM’de gerçekte olduğu gibi antrenman yapmamız mümkün. SI Games’in evi olan SI Towers’ta gerçekten her zamanki gibi başarılı bir antrenman sistemi yazmışlar. Bundan böyle haftalık periyotlar içinde takımın neler yapabileceğini ayarlamanız, her oyuncuya ayrı programlar yapmanız, hatta yer programa da ayrı koçlar atamanız mümkün. Yani kaleci antrenmanına gidip de Fizyoterapist atamak felaket getirebilir takımınıza.
29 değişik antrenman çeşidi olduğunu görünce aklınız biraz karışacak. O kadar detaylı ki bizim mahalle aralarında oynadığımız ortada sıçan oyunu da mevcut. Aslında bu antrenmanlarda sıklıkla uygulanan bir antrenman çeşidi. Yalnız İngilizler biraz değişik söylüyorlar: “Ortada Domuz”.
Taktik ekranında ise, geçen oyunlarda kullanılması dahilinde harikalar yaratılan With ball/Without ball ayarları artık kalkmış. Ancak buna rağmen o kadar yenilik var ki burası bile oldukça detaylı. Yine eski görünümündeki CM 4 taktik bölümü ayrıntılarda gizlenen bir çok özelliğe sahip. Artık frikikler eskisi gibi %99.9 barajdan dönmüyor, hatta 30 metreden bile goller mümkün. Frikiklerde her oyuncuya barajda dur, barajı boz, Markaj yap, ön direği, arka direği tut gibi özelliklerle ölü topları çok önemli bir silah haline getirebiliyoruz.
Bunun dışında pres olayı da gelişmiş, rakibin üzerine gitme şeklinde yer alan preste, yarı saha veya tam saha presi yapmak mümkün. Kalecimize degaj yap, defans oyuncularına topu at gibi taktiklerde verebiliyoruz. Ayrıca orta yapma da gelişmiş. Oyunculara tek tek nereden nasıl orta yapmaları gerektiğini de söyleyebiliyoruz. Artık kimlerin taç atacağını , zaman geçirsin mi yoksa hızlı mı kullansın gibi ayarlarımızla da oyun gerçekçiliğini kat be kat arttırıyor.
Ayrıca oyunda diğer bir özellikte sağ tuşunda menülere ulaşımda kolaylık sağlaması çok iyi olmuş.
Transfer Sistemi
CM’de Taktik ve antrenman gelişirde transfer hiç boş durur mu? Tabii ki hayır. Transfer sistemi de gerçeğe uygun olarak geliştirilmiş, bir çok yenilikler eklenmiş. Bundan böyle sizinde klüple anlaşmanız var. Belirli bir süre dahilinde sizinle anlaşma imzalıyor. Ancak sözleşme sonunda ne olduğunu henüz SI Games dışından kimse bilmiyor, Beta Testerlar bile.
Bu yıl; elimizdeki oyuncuları başka klüplere önerme, Transferde istediğimiz oyuncuları takas olarak kullanabilme gibi değişiklikler yapılmış. Bu arada herhangi bir klüpte oynamakta olan oyunculara bir aya kadar varan süreliğine deneme teklifi sunabilmekteyiz. Deneme olayı eskiden sadece kontratı olmayan oyunculara sunulabilmekteydi.
Kontratlardaki yenilikler ise maç başına para önerebilme, ligden düşme veya terfide kontratlardaki maaşların belirli bir yüzde üzeriden otomatik düşüp-yükselmesi, yıllık maaş artışı gibi seçenekler.
Transfer sisteminde daha yenilik var ancak bunların ne olduklarını, sonuçlarını ancak oyunun çıkış tarihi olan 28 Mart tarihinden sonra öğrenebileceğiz.
Ve 2D CM Geliyor
Yeni oyundaki kuşkusuz en önemli özellik 2D maç motoru. Oyundaki maç motoru o kadar iyi yazılmış ki, CM’nin gerçekçiliğini bir aynası sanki. Maça girdiğimizde sağ alt kısımdaki Options butonu sayesinde sadece yazı olarak ta maçı izleyebilir isterseniz de “full match”i seçip 90 dakika boyunca maçı izleyebilirsiniz. Evet gerçekten de 90 dakika boyunca maç izlemeniz mümkün. Ayarımızı yapıp maça girdiğimizde CM 4’le ilgili bilgiler ilk açıklandığından beri CM’yi zedeler, CM’de görüntü olmasın diyenleri susturan ve oyuna kilitleyen bir ekran geliyor.
Oyuncular birer nokta halinde görünürken, ne yöne dönük olduklarını, zıplamalarını, topun yükseklik kazanmasını hatta falso almasını görebiliyoruz. Öyle detaylı ki oyuncumuz sakatlandığında sağ üst köşedeki görevliler gelip onu götürüyorlar. Benim başıma hiç gelmedi henüz ama öyle olacağını düşünüyorum.
Gol olunca tüm oyuncular bir araya gelip, sevinç yumağı oluşturmaları ,değişiklikler, dört hakem ve yedek kulübesinin de görünebilmesi harika. Uyguladığınız taktikteki sorunları da görebiliyoruz oyun içinde. Örneğin bir maçta iki gol yedik, ve ikisi de bir defansımın rakibini kaçırmasından olduğunu tespit ettim, derhal yerine daha iyi bir markajcı koyduk, ve maçın bitmesine uzun süre olması rağmen bir daha bu oyuncuya top vermedik.
Bu arada uyguladığınız taktikler takımda morale etki yapıyor, eğer ilk yarıdan beri sanki son dakikalarmış gibi oyunculara saldırın komutu yani “gung ho!” derseniz, maçta tekmeler, yumruklar konuşmaya başlıyor. Test edip onayladım.
En son karşılaşmada rakip çok kuvvetliydi ancak biz çok iyi bir takım değildik. Öyle bir savunma yaptık ki rakip takım topla oynamasına rağmen ceza sahasına bile yaklaşamadı. Adeta Çanakkale geçilmez mantığı ile oynadık, çok dayandık ama maç sonlarında bizimkiler yorulunca golü yedik, maç 1-0 bitti. Ancak böyle katı müdafaa yapmasaydık, farklı mağlubiyet kaçınılmazdı.
Maç Raporuna girerek attığınız golleri tekrar tekrar izleme imkanınız bulunuyor. Bu imkanı iyi değerlendirin her golü izleyin, yeni taktikler çıkartın, ya da hatalarınızı görüp tekrarlamayın.
İşte gördüğünüz üzere CM 4 oldukça gerçekçi. CM 2 zamanlarında bile bir çok CM sever, takımları galip geldiği zamanlarda ev içinde zafer turu atmıştır. Bundan böyle kim bilir ne maceralar beklemekte bizi.
Belki de CM’nin farkı burada, diğer oyunlar size teknik direktörlüğün dışında muhasebecilik, işletmecilik, ve hatta mimarlık – mühendislik yapmanızı sunarken CM sizi futbolun derin dünyalarına, sadece işinize, teknik direktörlüğe odaklıyor.
Ayrıca unutmadan daha söylemediğimiz bir sürü özellikler mevcut. Bunları da kısa kısa bahsedip yazıya son verelim. Birincisi demoda olmayan oyuncular ve veritabanı hataları orijinal oyunda düzelecek gibi görünüyor. Demodaki bir hatadan dolayı Avrupa’nın en iyi klüplerindeki tek Türk takımı Ünyespor gibi görünmekteydi. Ancak bize gelen haberler bunların düzeltildiği yönünde.
Bu sefer oyununun devasa veritabanının güncelleyebileceğimiz bir editör çıkartılmayacak. Ancak resmi olamayan editörlerin yapılması bekleniyor. CM’nin her alanında olduğu gibi ülkemizdeki bir ilke daha yine Turksportal imza atmaya hazırlanıyor. Ülkemizdeki ilk veritabanı editörü Turksportal tarafından yapılacak. Ancak Turksportal olanı tekrar etmeyi düşünmüyor. Editörde önemli bir kaç özellik olacak. Bu özelliklerin editörden sonra bir çok editörde hatta bizzat SI Games’in de kullanacağı düşünülüyor.
Son olarak CM 4’ün ne zaman çıkacağı yönündeki sorulara cevap veriyorum: 28 Mart. Ancak akıl ve mantığı zorlayan korsan CD satıcıları, CM 01-02’yi ve ya Demoyu CM 4 diye satmaya başlamışlar bile. Bu yüzden param gitti diye gelen bir çok maille karşı karşıyayız. Ayrıca oyunun betasını satsalar bile yine de çalışmıyor. Çünkü her beta sadece bir HDD’ de çalışmak üzere hazırlandığından kimin betasını aldılarsa onun HDD’ sini de oyunun yanında almanız gerekiyor. Bu bile yetmiyor çünkü beta da ilk sezon bitmeden kapanıyor. Aynı demo gibi.
Yani siz siz olun orijinalden şaşmayın.
Yeni CM ile artık bilgisayarın başına daha çok bağlanacağız gibi görünüyor.
Ne diyelim : Gazamız Mübarek Olsun!